Nielegalne papierosy, utrudnianie śledztwa. SN oddalił skargę ws. wyroku z Ostrołęki

Sąd Najwyższy zajął się sprawą kobiety, która została przez ostrołęcki Sąd Rejonowy uniewinniona, ale Sąd Okręgowy cofnął sprawę do ponownego rozpoznania. 10 kwietnia oddalona została skarga obrońcy oskarżonej, a przy okazji SN zwrócił uwagę na uzasadnienia obu ostrołęckich sądów w tej sprawie. "Nie należą do wzorowych" - stwierdzono.

Nielegalne papierosy i utrudnianie śledztwa. Dwie odsłony procesu to za mało

Sprawa dotyczy kobiety, która przed ostrołęckim Sądem Rejonowym odpowiadała za dwa czyny, jakie zarzucała jej prokuratura.

Pierwszy zarzut dotyczył tego, że w 2014 roku miała ona nabywać i przechowywać wyroby akcyzowe w postaci papierosów nieustalonych marek. Papierosy te miały być sprowadzone do Polski bez oznaczenia znakami akcyzy. Chodziło o co najmniej 11 tysięcy paczek o łącznej wartości celnej "nie mniejszej niż 12 402,00 zł, na których ciążyły należności celne w kwocie nie mniejszej niż 7 144,00 zł oraz należności podatkowe w postaci podatku akcyzowego małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 181.932,99 zł". Drugi zarzut dotyczył utrudniania śledztwa Prokuratury Okręgowej w Ostrołęce poprzez sprzedaż pojazdu, który został uznany za dowód rzeczowy i oddany podejrzanej na przechowanie z "zakazem zbycia, obciążenia, przekształcenia i wydania osobie nieuprawnionej".

Wyrokiem z 9 lutego 2021 r. Sąd Rejonowy w Ostrołęce uniewinnił oskarżoną od zarzucanych jej czynów. Ale prokuratura nie odpuściła i złożyła w tej sprawie apelację do Sądu Okręgowego. Prokurator w apelacji zarzucił, że Sąd Rejonowy dokonał dowolnych, "z punktu widzenia doświadczenia życiowego niepoprawnie uznając, że brak jest materiału dowodowego wskazującego, że skarżona dopuściła się zarzucanych jej czynów, tj. paserstwa akcyzowego oraz że nie dopuściła się utrudniania postępowania karnego poprzez sprzedaż samochodu".

Prokurator wniósł o uchylenie skarżonego wyroku w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Ostrołęce do ponownego rozpoznania. I tak się stało - wyrokiem z dnia 19 września 2023 r. Sąd Okręgowy w Ostrołęce uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Ostrołęce do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy oddalił skargę. O uzasadnieniach ostrołęckich sądów: "Nie należą do wzorowych"

Kodeks Postępowania Karnego daje możliwość złożenia skargi od takiego wyroku do Sądu Najwyższego. Z Kodeksu: - Od wyroku sądu odwoławczego uchylającego wyrok sądu pierwszej instancji i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania stronom przysługuje skarga do Sądu Najwyższego.

Z takiej możliwości postanowił skorzystać obrońca oskarżonej, skarżąc wyrok do SN, wskazując na to, że uchylenie orzeczenia nastąpiło m.in. "w sytuacji, gdy nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości". W pisemnej odpowiedzi na skargę prokurator wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej

10 kwietnia 2024 r. Sąd Najwyższy rozpatrzył skargę, oddalając ją. Sędzia Małgorzata Gierszon uzasadniła: "Skarga - mimo swojej obszerności - jest bezzasadna i to nawet w wymiarze oczywistym". Sędzia Gierszon przy okazji stwierdziła, że uzasadnienie wyroku pierwszej instancji, jak również w pewnym zakresie uzasadnienie wyroku drugiej instancji "nie należą do wzorowych" - przez brak wnikliwości i kompletności. Fragment uzasadnienia:

W ocenie SN, to nie podana w zarzucie kasacji "konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości" była przyjętą i wskazaną przez sąd odwoławczy podstawą uchylenia wyroku Sądu Rejonowego i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Z treści uzasadnienia wyroku uchylającego orzeczenie Sądu Rejonowego wynika bowiem, że wyrok z 2021 r. jest niesłuszny, oparty na wadliwych podstawach faktycznych, jak i prawnych.

Sąd Najwyższy. Trzy powody oddalenia skargi

SN stwierdził, że Sąd Okręgowy precyzyjnie określił, dlaczego nie aprobował uniewinnienia oskarżonej. A głównym powodem oddalenia skargi w Sądzie Najwyższym były trzy okoliczności:

• argumenty przytoczone przez Sąd Rejonowy przy uniewinnieniu oskarżonej mają dowodzić zaniechania przez sąd "jakiejkolwiek oceny z tym czynem związanego materiału dowodowego". - Jest zatem oczywiste, iż ocena tego materiału powinna być przeprowadzona na nowo w całości - stwierdził SN;
• Sąd Rejonowy uniewinniając oskarżoną miał przywołać jeden, w ocenie SN "oczywiście chybiony (przy takim opisie jego popełnienia) argument". - Sąd Okręgowy słusznie go odrzucając tym samym wskazał brak podstaw do uznania tej okoliczności za wyłączny i uzasadniający powód takiego rozstrzygnięcia - podsumował Sąd Najwyższy.
• I w końcu, to cechy wskazanego przez prokuratora materiału dowodowego. "Te wszystkie okoliczności zadecydowały o uznaniu bezzasadności skargi obrońcy oskarżonego" - wskazano w uzasadnieniu.