Samorząd kontra aktywiści LGBT: Ten spór rozstrzygnie ostrołęcki sąd. O procesie będzie głośno

Już 20 lipca w ostrołęckim sądzie rozpocznie się proces, który Powiat Przasnyski - przy wsparciu prawników z Ordo Iuris - wytoczył aktywistom, którzy stworzyli w sieci tzw. "Atlas Nienawiści", oznaczając niektóre samorządy jako przyjmujące uchwały rzekomo uderzające w społeczności LGBT.

Najpierw Atlas Nienawiści, później pozew

Atlas Nienawiści to strona internetowa, która została stworzona przez cztery osoby. Zawiera ona dane dotyczące uchwał, które przyjmowane były przez samorządy, a które rzekomo mają uderzać w społeczność LGBT w Polsce. Przykładowo: mogą być to uchwały sprzeciwiające się ideologii LGBT, jak również Samorządowa Karta Praw Rodzin. Właśnie ta ostatnia uchwała została w 2019 roku przyjęta jednogłośnie przez radnych powiatu przasnyskiego. Aktywiści umieścili ten powiat na mapie, a władze samorządowe nie zamierzały tolerować takiego stanu rzeczy. Z pomocą przyszła organizacja Ordo Iuris, która zapewniła powiatowi pomoc prawną.

- Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris zawarła porozumienia aktualnie już z siedmioma jednostkami samorządu terytorialnego, które przyjęły Samorządową Kartę Praw Rodzin, w kwestii zapewnienia im bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach przeciwko autorom „Atlasu nienawiści”. Stroną jednego z porozumień jest i Powiat Przasnyski - podkreśla adwokat Paweł Szafraniec.

Pierwsza rozprawa w procesie powiatu przasnyskiego z aktywistami Atlasu Nienawiści już 20 lipca w ostrołęckim sądzie.

Jak poinformował nas mec. Szafraniec, Powiat Przasnyski domaga się w pozwie:

• złożenia przez pozwanych pisemnych przeprosin,
• nadania oświadczenia o przeprosinach, wraz z jego tłumaczeniem przysięgłym na język angielski, za pośrednictwem poczty elektronicznej do wszystkich Eurodeputowanych Parlamentu Europejskiego,
• stałe opatrzenie strony internetowej znajdującej się pod adresem atlasnienawisci.pl w/w oświadczeniem o przeprosinach,
• zorganizowanie na koszt pozwanych w Polskiej Agencji Prasowej S.A. z siedzibą w Warszawie konferencji prasowej wraz z uprzednim powiadomieniem, za pośrednictwem usług Centrum Prasowego Polskiej Agencji Prasowej S.A. z siedzibą w Warszawie, dziennikarzy i redakcji mediów znajdujących się w bazie Centrum Prasowego Polskiej Agencji Prasowej S.A. w Warszawie i odczytanie podczas tejże konferencji prasowej oświadczenia o przeprosinach,
• zorganizowanie na koszt pozwanych konferencji prasowej przed budynkiem Parlamentu Europejskiego w Brukseli i wysłanie wiadomości e-mail z zaproszeniem na aktualne adresy e-mail zagranicznych redakcji: Deutsche Welle, BBC, EU Observer, DailyNews, Guardian, The Telegraph Europe, Politico, New Europe, The Independent, France 24, CNN Europe oraz odczytanie podczas tejże konferencji prasowej oświadczenia o przeprosinach, o którym mowa wyżej,
• zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 20.000 zł na wskazany cel społeczny.

Dyskryminujące uchwały?

Aktywiści z Atlasu Nienawiści uważają, że uchwały przyjmowane przez samorządy w całej Polsce, w tym ta przyjęta w powiecie przasnyskim, dyskryminują społeczność LGBT.

- Zaczęliśmy monitorować dyskryminujące uchwały, ponieważ zauważyliśmy, że to zjawisko ma szerszą skalę niż ta opisywana w prasie. Uważam, że są one przejawem kryzysu demokracji lokalnej: władze samorządowe powinny budować wspólnotę opartą na szacunku i solidarności, a nie wzmacniać uprzedzenia wobec ludzi LGBT+ i przyczyniać się do eskalacji przemocy motywowanej homofobią – wyjaśnia Paulina Pająk, cytowana w komunikacie zamieszczonym na stronie Kampanii Przeciw Homofobii.

W tym samym komunikacie dodano:

Represje skierowane w stronę osób, które podejmują działania na rzecz społeczności LGBTQ+ w Polsce, za rządów PiS rosną na sile. Historia Kuby, Kamila, Pauliny i Pawła to przykład tego, po jakie narzędzia jest w stanie sięgnąć homofobiczna władza, by uciszyć tych, którzy stają po stronie praw człowieka.

Pozwani skarżą się na to, że pozwy wysyłane są do miejsc ich zatrudnienia, co potęguje nieprzyjemności, a ewentualna przegrana w sądzie naraża ich na utratę oszczędności.

Samorządowa Karta Praw Rodzin

W pytaniach do prawników zajmujących się tą sprawą poruszyliśmy kwestię uchwały, którą przyjęła rada powiatu przasnyskiego. "Przedmiotowy dokument w ogóle nie odnosi się do mniejszości seksualnych" - wskazuje adwokat Paweł Szafraniec, wyjaśniając szczegółowo, dlaczego powiat przansyski pozwał aktywistów. W jego ocenie, zarzut homofobicznego charakteru Samorządowej Karty Praw Rodzin, stawiany przez Atlas Nienawiści, jest bezpodstawny.

- Powiat Przasnyski pozwał autorów „Atlasu nienawiści” za pomówienie go o propagowanie nienawiści i dyskryminację osób o skłonnościach homoseksualnych poprzez przyjęcie uchwały nr VIII/71/2019 Rady Powiatu Przasnyskiego z dnia 26 sierpnia 2019 r. w sprawie przyjęcia przez Powiat Przasnyski Samorządowej Karty Praw Rodzin. W ten sposób naruszyli oni dobre imię, renomę Powiatu Przasnyskiego zarówno w kraju jak i za granicą; jednym z motywów powstania strony internetowej „Atlas nienawiści” było pokazanie w Parlamencie Europejskim „szerzących nienawiść” polskich jednostek samorządu terytorialnego. Tymczasem jak wskazuje § 1 uchwały Samorządową Kartę Praw Rodzin przyjmuje się jako wyraz wartości poświadczonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w tym tożsamości małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny, obrony rodziny i rodzicielstwa, prawa do ochrony życia rodzinnego, prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami oraz prawa dzieci do ochrony przed demoralizacją - podkreśla mecenas.

Jak dodaje, w tym celu uchwała wskazuje kierunkowo następujące obszary polityki rodzinnej jako istotne dla samorządu:

• prawa rodziców i dobro dziecka w szkole oraz przedszkolu,
• prawa rodzin w polityce społecznej,
• promocja dobrych praktyk dotyczących praw rodzin w biznesie,
• monitorowanie i egzekwowanie praw rodzin,
• tworzenie prawa przyjaznego rodzinie.

- Samorządowa Karta Praw Rodzin znajduje pełne oparcie w Konstytucji RP, wskazane w Karcie obszary polityki rodzinnej pozostają ściśle powiązane z zasadami i wartościami konstytucyjnymi, w tym właśnie z prawem rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami (art. 48 ust. 1 Konstytucji RP), zasadą ochrony życia rodzinnego (art. 47 Konstytucji RP, art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka), zasadą uwzględniania w polityce społecznej i gospodarczej państwa dobra rodziny oraz szczególnej pomocy ze strony władz publicznych dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej (art. 71 ust. 1 Konstytucji), zasadą ochrony praw dziecka i powszechnego prawa żądania od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją (art. 72 ust. 1 Konstytucji RP) i zasadą ustrojową zamieszczoną w rozdziale pierwszym Konstytucji RP w art. 18 – obowiązkiem Rzeczypospolitej Polskiej ochrony i opieki nad małżeństwem jako związkiem kobiety i mężczyzny, rodziną, macierzyństwem i rodzicielstwem - dodaje mec. Szafraniec.

Samorządowa Karta Praw Rodzin uwzględnia orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i sądów powszechnych; tytułem przykładu, Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 12 kwietnia 2011 r. (SK 62/08, OTK-A 2011, Nr 3, poz. 22) wskazał, że: "Ochrona rodziny realizowana przez władze publiczne musi uwzględniać przyjętą w Konstytucji wizję rodziny jako trwałego związku mężczyzny i kobiety nakierowanego na macierzyństwo i odpowiedzialne rodzicielstwo".

Adwokat dodaje, że w odpowiedzi na stawiane przez autorów „Atlasu nienawiści” zarzuty warto przytoczyć również stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w opinii o poselskim projekcie ustawy „O umowie związku partnerskiego” (Druk Sejmu RP VI kadencji nr 4418), o treści: „9. Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że z art. 18 Konstytucji (co najmniej) wynika, że:

• związek osób tej samej płci nie może być małżeństwem;
• nie chodzi tu jedynie o zastrzeżenie samej nazwy "małżeństwo" dla związku kobiety i mężczyzny ale o zakaz zrównania związku osób tej samej płci z małżeństwem;
• związek osób różnej płci, które nie zawarły małżeństwa, nie może wywołać ani takich samych skutków jakie wywołuje małżeństwo, ani też skutków zbliżonych do skutków małżeństwa, zwłaszcza będących konsekwencją preferencyjnego traktowania małżeństwa;
• ani związek osób różnej płci, ani związek osób tej samej płci pozostających we wspólnym pożyciu nie pozostaje „pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”;
• instytucjonalizacja związku partnerskiego osób tej samej lub różnej płci pozostających we wspólnym pożyciu i przyznanie im większości (a tym bardziej wszystkich) przywilejów zastrzeżonych dla małżonków jest niedopuszczalna w świetle art. 18 Konstytucji.”

- Zwrócić również należy uwagę na regulację art. 87 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, zgodnie z którym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ powiatu w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Skoro więc zdaniem autorów „Atlasu nienawiści” Samorządowa Karta Praw Rodzin jest wyrazem nienawiści do osób o skłonnościach homoseksualnych, dyskryminacji tych osób, głębokie zdziwienie musi budzić, że żadna z tych osób nie skorzystała w takiej sytuacji z powołanego wyżej instrumentu. Co więcej, również Rzecznik Praw Obywatelskich, o ile skarżył uchwały jednostek samorządu terytorialnego odnoszące się do „ideologii LGBT”, żadnej z uchwał przyjmujących Samorządową Kartę Praw Rodziny nie zakwestionował - zaznacza adwokat Paweł Szafraniec.

Spór rozstrzygnie sąd

Czy Samorządowa Karta Praw Rodzin dyskryminuje mniejszości seksualne? Czy powiat przasnyski został pomówiony przez aktywistów LGBT? - odpowiedzi na te pytania poznamy zapewne podczas rozpoczynającego się wkrótce procesu. Jedno jest pewne: emocji podczas rozpraw z pewnością nie zabraknie.