Tylko w bardzo nielicznych przypadkach w trakcie rozwodu sąd przyznaje opiekę nad dziećmi ojcom - wynika z danych z Ostrołęki. Najczęściej, to matkom powierza się wykonywanie władzy rodzicielskiej.
Rozwód a opieka nad dzieckiem
Rozwód to dla wielu osób niezwykle trudne i bolesne doświadczenie. Szczególnie dotkliwie przeżywają go dzieci, dla których oznacza on nagłą zmianę stabilnego dotychczas świata i utratę poczucia bezpieczeństwa. Rozwód rodziców może być dla nich traumą, która pozostawi trwały ślad na ich psychice i emocjach.
Zgodnie z prawem, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
W przypadku braku porozumienia sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. A jak jest w praktyce?
Najczęściej dzieci zostają przy matkach
W 2021 roku w ostrołęckim Sądzie Okręgowym wydano 873 wyroki rozwodowe, z czego ani razu (!) sąd nie powierzył wykonywania władzy rodzicielskiej ojcu dziecka. W 2022 roku rozwodów orzeczono 762, natomiast już w trzech przypadkach dzieci pozostały pod opieką ojca. W ubiegłym roku liczba rozwodów nieznacznie wzrosła - do 770. W dwóch przypadkach to ojcowie przejęli opiekę nad dziećmi.
Istnieje wiele czynników, które sądy biorą pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o opiece nad dziećmi, m.in.: uzasadnia się, że małe dzieci zazwyczaj wymagają bardziej intensywnej opieki, co może skłaniać sąd do powierzenia ich matce. Sprawdzane są też warunki, jakie poszczególni rodzice mogą zapewnić dzieciom. Przeważnie kończy się to jednak powierzeniem opieki nad dziećmi matkom.
Należy jednak podkreślić, że każdy przypadek jest inny, a decyzja sądu zawsze powinna być podyktowana dobrem dziecka. Ważne jest, aby oceniać kompetencje rodzicielskie obu stron w sposób rzetelny i bezstronny, bez oglądania się na stereotypy i uprzedzenia.
Co ciekawe, istnieje wiele organizacji działających na rzecz równości rodzicielskiej i przeciwdziałania dyskryminacji ojców w kwestii opieki nad dziećmi. Ich działalność obejmuje m.in. prowadzenie kampanii informacyjnych, doradztwo prawne i psychologiczne, a także wsparcie dla ojców walczących o opiekę nad dziećmi.