Przestępstwo prania pieniędzy, choć nie należy do najczęściej popełnianych czynów zabronionych, stanowi poważne zagrożenie dla stabilności systemu finansowego i gospodarki. W 2024 roku Sąd Okręgowy w Ostrołęce wydał wyroki w czterech sprawach dotyczących tego procederu. Przyjrzyjmy się statystykom i specyfice tego przestępstwa.
Czym jest pranie pieniędzy?
Pranie pieniędzy to działanie polegające na wprowadzaniu do legalnego obrotu wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych źródeł. Artykuł 299 Kodeksu karnego definiuje to przestępstwo jako przyjmowanie, posiadanie, używanie, przekazywanie lub wywożenie za granicę środków płatniczych, instrumentów finansowych, papierów wartościowych i innych wartości majątkowych pochodzących z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego.
Przestępstwo to obejmuje również ukrywanie, dokonywanie transferu lub konwersji takich wartości, a także pomaganie w przenoszeniu ich własności lub podejmowanie innych czynności, które mogą udaremnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia.
Statystyki Sądu Okręgowego w Ostrołęce
Według danych z Sądu Okręgowego w Ostrołęce, w 2024 roku za pranie pieniędzy skazano cztery osoby – dwie kobiety i dwóch mężczyzn. To stosunkowo niewielka liczba, jednak warto podkreślić, że tego typu przestępstwa są często trudne do wykrycia i udowodnienia.
Z czterech wydanych wyroków, tylko jeden był z warunkowym zawieszeniem wykonania kary. Troje oskarżonych otrzymało wyroki do 2 lat pozbawienia wolności (w tym jedna osoba z zawieszeniem), natomiast jeden oskarżony usłyszał surowszy wyrok – od 3 do 5 lat bezwzględnego pozbawienia wolności. Warto zaznaczyć, że w jednym przypadku wobec oskarżonego stosowano środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania przed wydaniem wyroku.
Zgodnie z przepisami, w przypadku skazania za przestępstwo prania pieniędzy sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z przestępstwa, a także korzyści z tego przestępstwa lub ich równowartość. W ostrołęckich sprawach, we wszystkich czterech przypadkach sąd orzekł przepadek przedmiotów związanych z przestępstwem. W trzech sprawach orzeczono dodatkowo przepadek korzyści majątkowej uzyskanej w wyniku przestępczej działalności.
Walka z procederem
Interesującym aspektem statystyk jest fakt, że pokrzywdzonymi w tych sprawach były wyłącznie osoby fizyczne – czterech mężczyzn. Może to wskazywać, że w sprawach rozpatrywanych przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce, przestępstwo prania pieniędzy było powiązane z czynami zabronionymi skierowanymi przeciwko konkretnym osobom, a nie instytucjom finansowym czy Skarbowi Państwa.
Kodeks karny przewiduje za przestępstwo prania pieniędzy karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Jednak w przypadku działania w porozumieniu z innymi osobami lub osiągnięcia znacznej korzyści majątkowej, kara może wzrosnąć od roku do 10 lat pozbawienia wolności. Warto również pamiętać, że ustawa przewiduje możliwość uniknięcia kary dla osoby, która dobrowolnie ujawni organom ścigania informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz okoliczności jego popełnienia, jeżeli zapobiegnie to popełnieniu innego przestępstwa.
Pranie pieniędzy stanowi poważne zagrożenie nie tylko dla pojedynczych osób, ale również dla całego systemu finansowego. Dlatego organy ścigania i wymiar sprawiedliwości przywiązują dużą wagę do wykrywania i karania tego typu przestępstw. Statystyki z Sądu Okręgowego w Ostrołęce pokazują, że choć liczba skazanych nie jest duża, to wymiar sprawiedliwości nie traktuje tego procederu pobłażliwie, orzekając w większości przypadków bezwzględne kary pozbawienia wolności oraz przepadek mienia.