eOstroleka.pl
Ostrołęka,

Maraton filmów IPN w Ostrołęce: „Jeż”, „Kmiołkowie”, „Łupaszka - dowódca Hubala” i „Śladami żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej”

REKLAMA
zdjecie 6189
fot eOstroleka.plfot eOstroleka.pl
REKLAMA
Ostrołęka: Cztery filmy historyczne obejrzy młodzież z ostrołęckich szkół w nadchodzącym tygodniu. W ramach ostrołęckich spotkań z filmem historycznym wyświetlone zostaną; „Jeż”, „Kmiołkowie”, „Łupaszka - dowódca Hubala” oraz „Śladami żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej”.

Spotkania odbędą się 7 i 9 maja 2012 roku w godzinach 10.00-12.00 w sali kinowej Ostrołęckiego Centrum Kultury przy ulicy Inwalidów Wojennych 23.

7 maja zaprezentowane zostaną filmy: „Jeż” oraz „Kmiołkowie”, które poprzedzi wstępem historyk Instytutu Pamięci Narodowej.

9 maja młodzież będzie mogła obejrzeć filmy: „Łupaszka - dowódca Hubala” oraz „Śladami żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej”.


„Jeż”: Bohaterem filmu jest Zacheusz Nowowiejski, nauczyciel z okolic Mławy. Przed wojną rozpoczął pracę w wiejskiej szkółce, ale rychło jako rezerwista musiał ruszyć na front. Gdy powrócił, tereny, na których mieszkał włączone zostały bezpośrednio do Rzeszy. Nowowiejski przeszedł do konspiracji pracując dla wywiadu AK, a potem do oddziału partyzanckiego. Gdy Niemcy odeszli, znów próbował zacząć uczyć dzieci. Wkrótce jednak jego dawni towarzysze broni stali się ofiarami bezpieki i NKWD. Czarę goryczy przepełniła zbrodnia dokonana na spokojnym sąsiedzie „Jeża” i jego 3-letnim synku. Wówczas ten zmobilizował ponownie swój oddział i uderzył na więzienie UB w Mławie. Uwolnił wszystkich aresztowanych i na powrót rozpoczął życie partyzanta. Zginął od własnej kuli, osaczony przez komunistów w gospodarstwie ojca. Do dziś została po nim piękna pamięć. O Zacheuszu Nowowiejskim w filmie mówią naukowcy z IPN, jego brat i towarzysze broni.

„Kmiołkowie”: To zupełnie nieznana ogółowi historia niezwykle patriotycznej rodziny z mazowieckiej wioski Rząśnik, leżącej w powiecie pułtuskim. Liderem dla trzech braci i dwóch sióstr (wszyscy zaangażowani w konspirację antyniemiecką i antysowiecką) był Jan Kmiołek, rocznik 1919. Dwa razy przez Niemców aresztowany, więziony w obozach do skrajnego wycieńczenia. Kiedy wkroczyli Sowieci natychmiast rozpoczął walkę najpierw w szeregach ROAK, a później, po jej rozbiciu, w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość. To charakterystyczne dla Kmiołka. Natychmiast podporządkowywał się kiedy odnajdował poważną strukturę konspiracyjną, a kiedy jej brakowało, walczył sam ze swymi podkomendnymi. Cech niezwykłości nabiera działalność oddziału u progu lat pięćdziesiątych, kiedy to jego oddział zapisuje na swym koncie ponad 100 różnego typu akcji zbrojnych. Wreszcie jego zwierzchnicy uznają, iż nadeszła pora ostatecznej likwidacji oddziału. Kmiołek otrzymuje skierowanie na rzekomy kurs dywersyjny do Anglii, a w trakcie podróży zostaje pojmany na dworcu w Katowicach 21 sierpnia 1951. Jego podkomendni giną osaczeni w gajówce Jarugi, sam bohater skazany zostaje na 29-krotną karę śmierci. Ubecy mordują go na Rakowieckiej, a potem niszczą pamięć o nim.  

„Łupaszka - dowódca Hubala”: Jerzy Dąbrowski był synem rosyjskiego generała, lecz w domu otrzymał polskie patriotyczne wychowanie i kiedy w Rosji wybuchła rewolucja, natychmiast wziął udział w organizowaniu polskich oddziałów broniących Wilna. Stworzył osobliwe zgrupowanie partyzanckie, zachodzące za skórę sowietom, przeorganizowane z czasem w 13 Pułk Ułanów. Potem w podobny sposób walczył w wojnie bolszewickiej, a kiedy wybuchła kolejna wojna z Niemcami najpierw walczył na dwa fronty obydwoma najeźdźcami, a potem utworzył silne zgrupowanie partyzanckie. Jako pierwszy, używając pseudonimu Łupaszka, na terenach włączonych do ZSRR podniósł sztandar walki i nie spoczął do tragicznej śmierci w 1941 roku.

„Śladami żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej”: 11 sierpnia 1944 r. rozkazem komendanta Okręgu V Kielce Narodowych Sił Zbrojnych, majora „Olgierda Mirskiego”, została powołana większa grupa partyzancka pod nazwą Brygada Świętokrzyska. Była to jedyna utworzona przez dowództwo Narodowych Sił Zbrojnych koncentracja oddziałów akcji specjalnej NSZ, którą udało się przeprowadzić w 1944 r. W skład Brygady weszły dwa pułki: 204 Pułk Piechoty Kieleckiej i 202 Pułk Piechoty Ziemi Sandomierskiej. Dowódcą Brygady został pułkownik Antoni Szacki, ps. „Bohun Dąbrowski”. Brygada operowała głównie na terenach kielecczyzny, w powiatach części zachodniej i południowej. Brygada Świętokrzyska prowadziła walkę z partyzantką komunistyczną (AL) i żołnierzami sowieckimi zrzucanymi na teren Polski, których uważała za wrogów numer 1. Podejmowano także starcia z Niemcami. Akcje te miały najczęściej charakter aprowizacyjny. Jednym z bardziej spektakularnych przedsięwzięć tego typu była akcja pod Kurzelowem, gdzie zdobyto na Niemcach znaczną ilość uzbrojenia. Drugim kierunkiem działalności Brygady było oczyszczanie terenu z band komunistycznych, oddziałów Armii Ludowej i partyzantów sowieckich. Najbardziej znaną akcją tego rodzaju była ta pod Rząbcem. W jej wyniku zginęło około osiemdziesięciu żołnierzy AL i członków partyzantki sowieckiej.
Więcej o: Ostrołęka, IPN, Instytut Pamięci Narodowej, spotkania z filmem historycznym, historia, film
Kalendarz imprez
listopad 2024
PnWtŚrCzPtSoNd
 28  29  30  31  1 dk2 dk3
dk4 dk5 dk6 dk7 dk8 dk9 dk10
dk11 dk12 dk13 dk14 dk15 dk16 dk17
dk18 dk19 dk20 dk21 dk22 dk23 dk24
dk25 dk26 dk27 dk28 dk29 dk30  1
zgłoś wydarzenie
×