Debata PiS „Sprawne państwo. Jak można dobrze rządzić Polską?”

Kilkudziesięciu naukowców wzięło dziś udział w zorganizowanej przez Prawo i Sprawiedliwość debacie pt. „Sprawne państwo. Jak można dobrze rządzić Polską?”.

Wśród zaproszonych gości byli m.in. prof. Jadwiga Staniszkis, prof. Krzysztof Rybiński, prof. Witold Kieżun, prof. Witold Modzelewski, prof. Antoni Kamiński, prof. Andrzej Zybertowicz, Czesław Bielecki, była prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej Anna Streżyńska, jak również przedstawiciele Fundacji Republikańskiej i Instytutu Sobieskiego. Debatę poprowadził dr Tomasz Żukowski.

Otwierając konferencję, Jarosław Kaczyński zauważył, że dziś można się spotkać z twierdzeniem, że nie można dobrze rządzić Polską ze względu na uwarunkowania kulturowe, historyczne etc. Prezes PiS podkreślił, że jego zdaniem sprawne rządzenie jest możliwe.

Prof. Piotr Gliński, kandydat PiS na premiera technicznego, wskazał 12 warunków niezbędnych do sprawnego rządzenia m.in. sprawowanie rządów przez polityków posiadających demokratyczny mandat, którzy chcą rządzić i ponosić za te rządy odpowiedzialność, określenie zakresu i treści rządzenia w państwie, ograniczenie funkcji państwa wykonywanych bezpośrednio przez administrację publiczną, czy częściowe delegowanie funkcji państwa do innych podmiotów, np. kontroli administracji do sektorów obywatelskich. Prof. Gliński zwrócił też uwagę na konieczność reform w zakresie procesu stanowienia prawa, ograniczenie biurokracji i walkę z barierami kulturowo-mentalnymi czy wykluczeniowymi.

Kandydat na premiera rządu technicznego postulował także wprowadzenie w życie pakietu obywatelskiego, zakładającego stabilizację prawno-finansowych podstaw polityki i wyborczych reguł oraz zmiany w zakresie debaty parlamentarnej i publicznej. - Jakość debaty publicznej w Polsce jest bardzo zła - mówił prof. Gliński, wskazując na stronniczość głównych stacji telewizyjnych i nawoływanie do wykluczenia z życia publicznego opozycji. Przekonywał, że należy dążyć do zapewnienia maksymalnej wolności, pluralizmu i dostępu obywateli do informacji. Zdaniem prof. Glińskiego reformy wymaga także system obywatelski.

Uczestnicy debaty szeroko dyskutowali nad przedstawionymi przez prof. Glińskiego postulatami.

Anna Streżyńska, była prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, podkreślała konieczność walki z cyfrowym wykluczeniem i wdrażanie projektu e-szkoły. Zwróciła też uwagę na możliwość połączenia instytucji regulacyjnych, zwłaszcza w kontekście walki ze zmowami cenowymi.

Prof. Krzysztof Rybiński wskazywał na rozrost polskiej administracji, która w latach 90. liczyła 150 tys. urzędników, podczas gdy obecnie jest to już 450 tys. urzędników. - A przecież mamy nakłady na e-administrację. Dlaczego w rankingach ONZ-u jakość e-administracji w Polsce spada? - pytał prof. Rybiński, zauważając, że w 1996 roku Polska była wśród liderów w regionie pod względem rządzenia, zaś dziś jesteśmy jednym z krajów, w których efektywność rządzenia bardzo znacząco spadła.

Prof. Witold Modzelewski zaznaczył, że problemem jest nie tylko rozrost administracji państwowej, ale także jej upartyjnienie. Jego zdaniem mamy do czynienia wręcz z „prywatyzacją administracji rządowej”.

Uczestnicy debaty postulowali powrót do tradycyjnego, monteskiuszowskiego trójpodziału władzy i przywrócenie instytucjom państwowym ich pierwotnych ról. - Dla odbudowy państwa trzeba jasnego trójpodziału władzy. Prawie wszystkie ustawy są przygotowywane przez rząd, przekazywane pod głosowanie Sejmowi i przegłosowywane przez większość rządzącą - stwierdził prof. Jerzy Żyżyński.

Kazimierz Michał Ujazdowski zaznaczał, że powinno się stosować właśnie sformułowania „większość rządząca” a nie „Sejm” w odniesieniu do stanowionego prawa. - Sformułowanie Sejm uchwalił ustawę wprowadza opinię publiczną w błąd. Większość rządowa wprowadziła ustawę - zaznaczył Ujazdowski.

Według Ujazdowskiego za mało wykorzystuje się dziś takie narzędzia jak wysłuchanie publiczne, które w poprzedniej kadencji zastosowano 11 razy na 1511 projektów. Jan Filip Staniłko z Instytutu Sobieskiego również wzywał do większego korzystania z możliwości wysłuchania, „ale nie jako zebrania lobbystów, gdyż wtedy jest to zupełnie bez sensu”.

Zdaniem prof. Antoniego Kamińskiego poprawy wymaga także jakość stanowionego prawa. - Prawa jest za dużo. Sejm ciągle produkuje prawo, które jest niespójne, złej jakości - mówił prof. Kamiński, zaznaczając, że potrzebne jest uszczelnienie procesów legislacyjnych i „ograniczenie procesów legislacyjnych do tego, co jest niezbędne”.

Prof. Andrzej Zybertowicz zaapelował do mediów, by rzetelnie ukazywały opinii publicznej grupy interesów, które są proinnowacyjne i te, które są „pasożytnicze”. - Należy tak rekonfigurować sytuację, by interesy pasożytnicze były spychane na margines - wzywał prof. Zybertowicz.

Prof. Witold Kieżun podkreślał, że dziś w Polsce obowiązuje struktura neokolonialna w sferze ekonomicznej. Wskazywał, że rocznie z Polski wypływa np. kilkadziesiąt miliardów złotych do właścicieli zagranicznych supermarketów. Podkreślał, że trzeba stawiać na rozwój własnych instytucji - polskich banków, przedsiębiorstw i próbować konkurować z wielkimi hipermarketami.  

Zdaniem prof. Jadwigi Staniszkis niewykluczone, że dziś rządzenie staje się zbyt skomplikowane nawet dla polityków. Dlatego według prof. Staniszkis trzeba dążyć do profesjonalizacji polityki i kompetentnego zarządzania publicznego.

Marcin Chludziński z Fundacji Republikańskiej wskazywał, że działania mające na celu usprawnienie funkcjonowania państwa nie sprawdzają się i podał tu przykład mitycznego już jednego okienka. - Miało być szybciej. Jest jedno okienko, ale proces rejestracji trwa dłużej niż wcześniej, kiedy przedsiębiorca miał odwiedzić trzy urzędy - stwierdził Chludziński.

Janusz Wojciechowski zaznaczył, ze trzeba przywrócić sprawiedliwe funkcjonowanie państwa. - Kluczowe jest zapewnienie tego, by państwo działało sprawiedliwie. Towarzyszy nam poczucie pewnej bezradności - mówił europoseł PiS, dodając, że potrzebne jest m.in. przywrócenie kontroli nad prokuraturą.

Uczestnicy debaty podkreślali także konieczność ponoszenia przez władzę odpowiedzialności za państwo, wskazując, że dziś ta odpowiedzialność ulega rozproszeniu i poszukiwania elementów innowacyjnych w rządzeniu państwem.

Podsumowując debatę, prof. Gliński stwierdził, że w Polsce widać wyraźnie problem związany z wolą rządzenia i odpowiedzialnością za sprawowane rządy. Dziękując uczestnikom debaty, zaproponował kontynuację dyskusji w formie cyklicznych pytań do uczestników ws. najważniejszych problemów państwa i społeczeństwa. 


[źródło: mypis.pl]