To był dobry, pełen inwestycji rok na Mazowszu. Ponad 5 tysięcy zrealizowanych projektów, które pochłonęły ponad 1,7 mld zł. Olbrzymie wsparcie otrzymały samorządy lokalne i organizacje pozarządowe. Ruszyła także nowa agenda środków unijnych – Fundusze Europejskie dla Mazowsza. Dziś radni województwa mazowieckiego udzielili zarządowi wotum zaufania oraz absolutorium.
Jak co roku, w czerwcu Sejmik Województwa Mazowieckiego podejmuje dyskusję nad wotum zaufania i absolutorium dla zarządu województwa mazowieckiego. To dobry moment, by spojrzeć wstecz i podsumować, co udało się zrobić, a także zastanowić się nad dalszymi kierunkami rozwoju.
Jak zauważył marszałek Adam Struzik, rok 2023 był dobry dla Mazowsza. – Mimo wielu trudności związanych m.in. z wojną w Ukrainie oraz galopującą inflacją udało nam się utrzymać proinwestycyjny kurs. Zrealizowaliśmy ponad 5 tys. różnego typu inwestycji. Od tych najmniejszych w sołectwach czy ogródkach działkowych, aż po te ogromne na drogach wojewódzkich czy w naszych szpitalach i jednostkach kultury. Ale – co najważniejsze – dzięki naszym inwestycjom stale poprawia się jakość życia na Mazowszu. Jak pokazują ostatnie dane, PKB na 1 mieszkańca, liczony według standardu siły nabywczej, wyniósł w naszym województwie 125% średniej Unii Europejskiej. Co stanowi aż o jedną czwartą powyżej średniej całej UE.
Okazuje się, że wskaźnik ten wzrósł dla regionu mazowieckiego regionalnego o 6 punktów procentowych, dzięki czemu różnica między regionem warszawskim stołecznym a regionem mazowieckim regionalnym spadła w ciągu roku o 10 punktów procentowych. – To pokazuje, że nasza polityka zrównoważonego rozwoju całego województwa przynosi wymierne efekty. Dlatego będziemy ją kontynuować – dodaje marszałek.
Wynikiem 29 do 13, przy jednym głosie wstrzymującym się zakończyło się głosowanie nad wotum zaufania, a 29 do 12, przy jednym wstrzymującym się głosowanie nad absolutorium dla zarządu województwa mazowieckiego za 2023 rok.
5,8-miliardowy budżet
W 2023 roku dochody województwa wyniosły ponad 5,8 mld zł, z czego ponad 4,5 mld zł stanowiły dochody podatkowe z tytułu CIT, a 360 mln zł – z tytułu podatku PIT. „Janosikowe” wyniosło ponad 1,1 mld zł, a dotacje do przewozów kolejowych – 881 mln zł. Rok 2023 zamknął się deficytem budżetowym w wysokości 326 mln zł. Natomiast nadwyżka budżetowa wraz z nierozdysponowanymi tzw. wolnymi środkami wyniosła ponad 229 mln zł i może stanowić źródło pokrycia deficytu w kolejnych latach.
Proinwestycyjny budżet
Co roku samorząd województwa przeznacza blisko 30 proc. swojego budżetu na inwestycje. W ubiegłym roku pochłonęły one ponad 1,7 mld zł.
- 1,9 mld zł na transport,
- 857 mln zł na zdrowie,
- 639 mln zł na programy wsparcia,
- 536 mln zł na kulturę,
- 86 mln zł na edukację.
Wśród największych realizowanych projektów znalazły się Ośrodek Radioterapii w Płocku, SOR w Radomiu, budynek główny szpitala w Rudce, nowa siedziba szkoły drzewnej w Garbatce-Letnisku, a także oddział zakaźny w szpitalu w Ciechanowie, budowa obwodnicy Sierpca czy rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 634 w Ząbkach. – Był to kolejny rok pełen inwestycji i wsparcia dla samorządów lokalnych. Aż 1,7 mld zł przeznaczyliśmy na inwestycje na Mazowszu. To pieniądze na budowę i rozbudowę dróg wojewódzkich, ale też inwestycje w naszych placówkach zdrowia i instytucjach kultury. Udało nam się zrealizować wiele dużych inwestycji, takich jak choćby budowa Szpitalnego Oddziału Ratunkowego przy szpitalu wojewódzkim w Radomiu czy budowa nowej siedziby dla szkoły drzewnej w Garbatce-Letnisku. To inwestycje, które wymagają ogromnego nakładu pracy i środków finansowych – podkreśla wicemarszałek Rafał Rajkowski.
Członkini zarządu województwa mazowieckiego Janina Ewa Orzełowska zwraca uwagę na ogromną pomoc finansową skierowaną do samorządów lokalnych w ramach autorskich programów wsparcia samorządu województwa. – Przeznaczyliśmy na ten cel ponad 639 mln zł. Pozwoliło to na zrealizowanie przez samorządy lokalne i organizacje pozarządowe blisko 5 tysięcy inwestycji. To realna pomoc, która przekłada się na nowe samochody dla OSP, przedszkola, domy kultury, świetlice wiejskie, place zabaw czy boiska sportowe. Wsłuchując się w głosy mieszkańców, uruchomiliśmy także kilka nowych programów wsparcia, m.in. na zakup autobusów dowożących uczniów do szkół, pomoc dla schronisk dla zwierząt czy dofinansowanie remontów miejsc pamięci.
O znaczeniu środków unijnych w równomiernym rozwoju całego województwa mówi wicemarszałek Wiesław Raboszuk. – Już w pierwszym półroczu ubiegłego roku udało nam się uruchomić pierwsze konkursy w ramach nowej agendy unijnej na lata 2021–2027.To m.in. konkurs na dofinansowanie dla ochotniczych straży pożarnych. Dzięki czemu na początku tego roku do mazowieckich OSP trafiło ponad 253 mln zł na zakup 188 wozów strażackich. – Fundusze Europejskie dla Mazowsza to przede wszystkim wsparcie dla projektów inwestycyjnych, badawczych, a także prospołecznych i proekologicznych. Zachęcam wszystkich beneficjentów do śledzenia informacji o naborach i ubiegania się o te środki.
1,9 mld zł na transport
W 2023 roku samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył ponad 1,9 mld zł na transport. Ponad 811 mln zł z tej kwoty pochłonęły dotacje dla przewoźników kolejowych, a ponad 98 mln zł – dopłaty dla przewoźników autobusowych.
Inwestycje drogowe pochłonęły ponad 1 mld zł. W tym ponad 547 mln zł samorząd województwa przeznaczył na budowę i modernizację dróg wojewódzkich, a ponad 460 mln zł – na ich utrzymanie. Dzięki pieniądzom z budżetu województwa udało się przebudować 253 km dróg wojewódzkich.
Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- budowa obwodnicy Sierpca;
- remont 25-kilometrowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 626 w regionie ostrołęckim;
- remont 11-kilometrowego odcinka drogi wojewódzkiej nr 647 w regionie ostrołęckim;
- rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 634 w Ząbkach;
- rozpoczęcie prac drogowych na 5-kilometrowym odcinku drogi wojewódzkiej nr 634 od Wołomina do Kobyłki;
- rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 801, tzw. nadwiślanki, na terenie gminy Karczew.
857 mln zł na zdrowie
W 2023 roku na ochronę zdrowia samorząd województwa przeznaczył 857 mln zł, w tym na inwestycje i remonty w sumie ponad 592 mln zł. Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- zakup niezbędnego sprzętu oraz adaptacja pomieszczeń w związku z pojawieniem się koronawirusa SARS-CoV-2 na terenie województwa mazowieckiego;
- budowa Ośrodka Radioterapii w Płocku;
- rozbudowa i modernizacja budynku głównego szpitala w Rudce;
- budowa nowego budynku dla Szpitalnego Oddziału Ratunkowego przy Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym w Radomiu;
- przebudowa i rozbudowa budynku Oddziału Zakaźnego w Specjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Ciechanowie wraz z infrastrukturą i zagospodarowaniem terenu, z przeznaczeniem na Oddział Zakaźny i Psychiatryczny;
- adaptacja IV piętra budynku „C” dla potrzeb Zespołu Oddziałów Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej i Rehabilitacji wraz z realizacją sali operacyjnej oraz zakupem pierwszego wyposażenia i wyposażenia specjalistycznego w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie;
- rozbudowa i modernizacja budynku Oddziału Obserwacyjno-Zakaźnego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku z wyposażeniem;
- przebudowa i rozbudowa Pawilonu „C” Mazowieckiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Gruźlicy przy ul. Reymonta 83/91 w Otwocku;
- modernizacja pomieszczeń I piętra budynku „A” dla potrzeb Oddziału Dermatologii w Szpitalu Dziecięcym im. prof. dr. med. J. Bogdanowicza;
- poprawa efektywności energetycznej budynków Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza w Pruszkowie;
- rozbudowa i nadbudowa budynku „D” z łącznikiem „F” wraz z przebudową pierwszego piętra budynku „D” w Mazowieckim Szpitalu Wojewódzkim w Siedlcach;
- przebudowa pomieszczeń II piętra budynku „C” dla potrzeb Zespołu Oddziałów Kardiologii, Chorób Wewnętrznych i Nadciśnienia Tętniczego w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim – etap II;
- adaptacja przyziemia pawilonu A, B, C na utworzenie izby przyjęć wraz z budową nowego podjazdu oraz przebudową wewnętrznych dróg dojazdowych w SZPZOZ im. Dzieci Warszawy w Dziekanowie Leśnym – etap II.
639 mln zł na programy wsparcia
W 2023 roku samorząd województwa po raz kolejny przeznaczył środki na wsparcie samorządów lokalnych. Kontynuowane było wsparcie dla działkowców, sołectw, OSP, a także na rozbudowę bazy sportowej ochronę powietrza, renowację zabytków, remonty strażnic oraz modernizację i budowę dróg gminnych czy placówek kulturalnych i edukacyjnych. Na pomoc finansową samorządu województwa mogły liczyć także projekty młodzieżowych rad gmin i miast, a także rad seniorów.
536 mln zł na kulturę
Pieniądze z budżetu Mazowsza w 2023 roku wsparły także inwestycje w placówkach kulturalnych. Wydatki na kulturę wyniosły ponad 536 mln zł, z czego na utrzymanie instytucji przeznaczono 374 mln zł, a na inwestycje przeznaczono ponad 103 mln zł. Do największych realizowanych projektów należały m.in.:
- modernizacja skrzydeł północnego i wschodniego Arsenału Warszawskiego Muzeum Archeologicznego w Warszawie;
- rewitalizacja zespołu pałacowego i założenia obronnego w Bieżuniu;
- budowa obiektu wystawienniczo-edukacyjnego w Muzeum Treblinka – Niemieckim nazistowskim obozie zagłady i obozie pracy (1941–1944);
- przebudowa budynku dozorcy cmentarza (Dom Pielgrzyma) wraz ze zmianą sposobu użytkowania z budynku mieszkalnego na budynek muzeum oraz rozbudowa o pawilon wystawienniczy Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie wraz z rozbiórką pozostałych budynków;
- rewitalizacja willi Gabriela Narutowicza przy ul. Parkowej 23 w Warszawie wraz z otoczeniem;
- budowa dwóch budynków administracyjno-muzealnych na terenie parku w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli;
- nowe formy uczestnictwa w kulturze – ekspozycja reliktów XVIII-wiecznego dworu na terenie Zespołu Pałacowo-Parkowego w Sannikach;
- budowa budynku na cele pracowni stolarsko-malarskiej dla Teatru Dramatycznego w Płocku przy ul. Harcerskiej 39 w Płocku
- poszerzenie oferty turystycznej Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie – budowa parkingu wraz z zagospodarowaniem terenu.
86 mln zł na inwestycje w oświacie
W 2023 roku na inwestycje w oświacie samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył w sumie ponad 86 mln zł. Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- budowa nowej siedziby dla Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego w Garbatce-Letnisku;
- przebudowa i rozbudowa budynku wraz z zagospodarowaniem terenu na potrzeby Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Radomiu, ul. Kelles-Krauza 3;
- przebudowa budynku szkoły i przystosowanie go do potrzeb osób z niepełnosprawnością w Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wyszkowie;
- zwiększenie efektywności energetycznej budynku Zespołu Medyczno-Społecznych Szkół Policealnych w Warszawie.
Fundusze Europejskie dla Mazowsza
2023 rok to czas intensywnego wydatkowania środków unijnych. Równocześnie były realizowane dwa programy: Regionalny Program Operacyjny 2014–2020 oraz Fundusze Europejskie dla Mazowsza. W ramach tego pierwszego tylko w ubiegłym roku udało się rozliczyć 247 projektów o łącznej wartości ponad 1,3 mld zł, z czego dofinansowanie ze środków z Unii Europejskiej wyniosło 861,4 mln zł.