To był dobry rok dla Mazowsza. 4 tysiące zrealizowanych inwestycji, które pochłonęły ponad 1,1 mld złotych. Olbrzymie wsparcie dla samorządów lokalnych. I to na co czekali przedsiębiorcy, samorządowcy, NGO-sy, uczelnie wyższe – pod koniec roku Komisja Europejska zatwierdziła nowy program dla województwa mazowieckiego na lata 2021-2027. Dziś radni województwa mazowieckiego udzielili zarządowi wotum zaufania oraz absolutorium.
Jak co roku, w czerwcu sejmik województwa mazowieckiego podejmuje dyskusję nad wotum zaufania i absolutorium dla zarządu województwa mazowieckiego. To dobry moment, by spojrzeć wstecz i podsumować wszystko, co udało się zrobić, a także zastanowić się nad dalszymi kierunkami rozwoju.
Jak zauważył marszałek Adam Struzik mimo wielu trudności spowodowanych wojną w Ukrainie, wciąż odczuwalnymi skutkami pandemii i pogarszającą się sytuacją gospodarczą udało się zrealizować wiele projektów. – Niestety 24 lutego 2022 r. zweryfikował wszystkie nasze wcześniejsze priorytety. Rosyjska agresja na Ukrainę wpłynęła negatywnie na nastroje gospodarcze. Cała ta sytuacja znalazła swoje odbicie w rosnących cenach usług, towarów i surowców. Te skutki odczuwaliśmy i wciąż odczuwamy wszyscy nie tylko przedsiębiorcy, samorządowcy, ale przede wszystkim mieszkańcy. Mimo to robiliśmy wszystko, by spiąć zarówno nasze plany inwestycyjne, jak i wspomóc samorządy lokalne. Udało się. I dziś możemy podziwiać tego efekty. Za chwilę otworzymy wiele długo wyczekiwanych i kluczowych dla naszego regionu inwestycji. Mowa o Ośrodku Radioterapii w Płocku, SOR-ze w Radomiu, wyremontowanym budynku głównym szpitala w Rudce. Kierowcy jeżdżą po obwodnicy Grodziska i Żuromina, a w gminach i powiatach powstało tysiące inwestycji, do których dołożyliśmy naszą cegiełkę w ramach programów wsparcia.
Wynikiem 27 do 20 zakończyło się głosowanie nad wotum zaufania, a 27 do 23 głosowanie nad absolutorium dla zarządu województwa mazowieckiego za 2022 rok.
- Sejmik województwa mazowieckiego po raz piąty w tej kadencji udzielił zarządowi województwa mazowieckiego wotum zaufania i absolutorium. Budżet Mazowsza w 2022 roku został wykonany bardzo dobrze. Skutecznie realizowane były inwestycje z zakresu infrastruktury drogowej, opieki zdrowotnej, kultury. Mazowsze wspierało również inne samorządy w ich przedsięwzięciach. Gratuluję zarządowi sprawnego zarządzania województwem w niełatwym roku 2022 i dziękuję za dobrą współpracę z sejmikiem – podkreślił przewodniczący sejmiku województwa mazowieckiego Ludwik Rakowski.
4,5-miliardowy budżet
W 2022 r. dochody województwa wyniosły blisko 4,5 mld zł, z czego ponad 3,2 mld zł stanowiły dochody podatkowe z tytułu CIT, a 471 mln zł z tytułu podatku PIT. Janosikowe wyniosło ponad 885 mln zł, a dotacje do przewozów kolejowych – 554 mln zł. Rok 2022 zamknął się deficytem budżetowym w wysokości 29,8 mln zł. Natomiast nadwyżka budżetowa wraz z nierozdysponowanymi tzw. „wolnymi środkami” wyniosła 302 mln zł i może stanowić źródło pokrycia deficytu w kolejnych latach. Kwota długu na koniec 2022 r. wyniosła ponad 840 mln zł.
Proinwestycyjny budżet
Co roku samorząd województwa przeznacza ponad 30 proc. swojego budżetu na inwestycje. W ubiegłym roku pochłonęły one ponad 1,1 mld zł.
Z rosnącego i utrzymanego na bardzo wysokim poziomie wskaźnika inwestycji nie kryje zadowolenia przewodniczący klubu KO Krzysztof Strzałkowski. – To jest sporo ponad miliard złotych. Czasy nie są dla samorządów łatwe i utrzymanie takiego poziomu inwestycji na Mazowszu wymaga nie lada wysiłku. Jako przewodniczącego sejmikowej Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej cieszy mnie to, że mamy podtrzymanie tego historycznego trendu, by to właśnie inwestycje zdrowotne stanowiły znaczącą część naszych wydatków! Chciałbym podziękować zarządowi jako radny z Warszawy, że w sposób historyczny zmienił podejście do finansowania przedsięwzięć w ramach programów wsparcia. Tak się bowiem stało, że te samorządy miejskie, jak Warszawa, Płock, Radom, Siedlce czy Ostrołęka, które wydawały się być zasobniejsze od samorządów gminnych, wskutek zmian podatkowych zafundowanych przez rząd, niestety, utraciły znaczne środki z wpływów podatkowych.
Wśród największych realizowanych projektów znalazły się Ośrodek Radioterapii w Płocku, SOR w Radomiu, budynek główny szpitala w Rudce, nowa siedziba szkoły drzewnej w Garbatce-Letnisku, a także oddział zakaźny w szpitalu w Ciechanowie. W ubiegłym roku zakończyła się także długo wyczekiwana budowa obwodnicy Grodziska Mazowieckiego.
– Od lat dbamy o to, aby nasz budżet był przede wszystkim proinwestycyjny. Przeznaczamy środki na rozbudowy, modernizacje, a także budowy zupełnie nowych dróg, unowocześniamy i doposażamy nasze szpitale i instytucje kultury, a także podległe nam szkoły. To wszystko z myślą o mieszkańcach – podkreśla wicemarszałek Rafał Rajkowski. – Tylko w ubiegłym roku na inwestycje drogowe przeznaczyliśmy 340 mln zł, w placówkach ochrony zdrowia – 453,8 mln zł, a w instytucjach kultury – 66,8 mln zł – dodaje wicemarszałek.
Setki milionów na drogi
W 2022 r. na modernizację i budowę dróg wojewódzkich samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył ponad 340 mln zł, a kolejnych 253 mln zł na ich utrzymanie. Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- budowa zachodniej obwodnicy Grodziska Mazowieckiego w ciągu drogi nr 579;
- rozbudowa drogi nr 541 od km 55+328 do 72+775 na terenie gmin: Żuromin, Bieżuń, Lutocin, Rościszewo. Etap II: odc. od km 57+600 do 69+230;
- budowa drogi wojewódzkiej nr 560 na odcinku od ul. Płockiej (DW560) w m. Gorzewo na terenie Gminy Sierpc do ul. Kościuszki (DK10) w Sierpcu;
- przebudowa drogi wojewódzkiej nr 579 Kazuń – Błonie;
- przebudowa drogi nr 627 na terenie miasta i gminy Ostrów Mazowiecka oraz gminy Małkinia Górna;
Ogromne fundusze na zdrowie
W 2022 r. na ochronę zdrowia samorząd województwa przeznaczył 746,8 mln zł, w tym na inwestycje i remonty w sumie 453,8 mln zł. Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- budowa Ośrodka Radioterapii w Płocku;
- rozbudowa i modernizacja budynku głównego szpitala w Rudce;
- budowa nowego budynku dla Szpitalnego Oddziału Ratunkowego przy Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym w Radomiu;
- przebudowa i rozbudowa budynku Oddziału Zakaźnego w Specjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Ciechanowie wraz z infrastrukturą oraz zagospodarowaniem terenu, z przeznaczeniem na Oddział Zakaźny i Psychiatryczny;
- utworzenie Oddziału Rehabilitacji Ogólnoustrojowej z Pododdziałem Rehabilitacji w Mazowieckim Szpitalu Specjalistycznym im. dr. Józefa Psarskiego w Ostrołęce;
- adaptacja IV piętra budynku „C” dla potrzeb Zespołu Oddziałów Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej i Rehabilitacji wraz z realizacją sali operacyjnej oraz zakupem pierwszego wyposażenia i wyposażenia specjalistycznego w Mazowieckim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie;
- rozbudowa i modernizacja budynku Oddziału Obserwacyjno – Zakaźnego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku z wyposażeniem;
- adaptacja pomieszczeń na potrzeby diagnostyki obrazowej, izby przyjęć i poradni wraz z zakupem wyposażenia w budynku głównym Mazowieckiego Centrum Rehabilitacji STOCER Sp. z o.o. przy ul. Wierzejewskiego 12 w Konstancinie-Jeziornie;
- przebudowa i rozbudowa Pawilonu C Mazowieckiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Gruźlicy przy ul. Reymonta 83/91 w Otwocku;
- poprawa efektywności energetycznej budynków Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza w Pruszkowie;
Kultura też wspierana!
Pieniądze z budżetu Mazowsza w 2022 r. wsparły także inwestycje w placówkach kulturalnych. Wydatki na kulturę wyniosły ponad 395 mln zł, z czego na utrzymanie instytucji przeznaczono 293,8 mln zł, a na inwestycje przeznaczono ponad 66,8 mln zł. Do największych realizowanych projektów należały m.in.:
- budowa budynku na cele pracowni stolarsko - malarskiej dla Teatru Dramatycznego w Płocku przy ul. Harcerskiej 39 w Płocku;
- modernizacja skrzydeł północnego i wschodniego Arsenału Warszawskiego Muzeum Archeologicznego w Warszawie;
- aranżacja i realizacja stałej wystawy Muzeum Historii Radomia wraz z wyposażeniem pomieszczeń nieekspozycyjnych w zabytkowych kamienicach Gąski i Esterki w ramach instytucjonalnych Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu;
- nowe formy uczestnictwa w kulturze – ekspozycja reliktów XVIII-wiecznego dworu na terenie Zespołu Pałacowo-Parkowego w Sannikach;
Inwestycje w oświacie
W 2022 r. na inwestycje w oświacie samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył w sumie 48 mln zł. Do największych inwestycji realizowanych w ubiegłym roku należą:
- budowa nowej siedziby dla Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego w Garbatce-Letnisko;
- przebudowa basenu rehabilitacyjnego i urządzeń basenowych – etap II w Specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym dla dzieci niewidomych i słabo widzących w Radomiu;
- przebudowa budynku szkoły i przystosowanie go do potrzeb osób z niepełnosprawnością w Centrum Kształcenia Ustawicznego w Wyszkowie;
- dostosowanie obiektów Medycznej Szkoły Policealnej w Przasnyszu dla potrzeb osób niepełnosprawnych wraz z zagospodarowaniem terenu.
Programy wsparcia
W 2022 r. samorząd województwa po raz kolejny przeznaczył środki na wsparcie samorządów lokalnych. Kontynuowane było wsparcie dla działkowców, sołectw, OSP, a także na rozbudowę bazy sportowej ochronę powietrza, renowację zabytków, remonty strażnic oraz modernizacje i budowę dróg gminnych czy placówek kulturalnych i edukacyjnych. Nowością były programy skierowane do młodzieży, seniorów. – W ubiegłym roku dzięki naszemu wsparciu samorządy lokalne zrealizowały tysiące inwestycji. To realna pomoc, która przekłada się na nowe samochody dla OSP, przedszkola, domy kultury, świetlice wiejskie, place zabaw czy boiska sportowe. Co roku mamy ten sam problem. Wniosków jest znacznie więcej, niż kwota, którą możemy na ten cel przeznaczyć. Dlatego co roku zwiększamy pulę środków, a także rodzaje wsparcia, tak aby jak najwięcej samorządów mogło otrzymać pomoc – podkreśla Janina Ewa Orzełowska, członkini zarządu województwa mazowieckiego.
Wojna na Ukrainie
Rok 2022 r. upłynął pod znakiem wojny na Ukrainie i negatywnych skutków, jakimi odbiła się na sytuacji gospodarczej naszego kraju, regionu i całej wspólnoty europejskiej. To także rok, który pokazał ogromne wsparcie dla walczącej Ukrainy i jej obywateli. Od samego początku samorząd województwa mazowieckiego włączył się aktywnie w różnego rodzaju pomoc. Objęła ona takie aspekty jak: pomoc medyczna i psychologiczna, wyżywienie, zakwaterowanie i transport uchodźców, zakup sprzętu medycznego, organizacja i transport zbiórek z darami, edukacja i opieka dzienna, integracja i bezpłatne lekcje języka polskiego. Specjalnymi pociągami Kolei Mazowieckich do Warszawy, Radomia czy Siedlec przyjechało w sumie 3828 matek z dziećmi uciekających z terenów objętych wojną. Władze Mazowsza przekazały na Ukrainę 20 ambulansów. Ze środków województwa zostały zakupione i przekazane do objętego wojną kraju aparaty RTG, przenośne zestawy ratownictwa medycznego, środki antyseptyczne, koce ratunkowe, kołdry i poduszki, motopompy, prądownice wodne, węże tłoczone, odzież termoaktywna i polary, a także agregaty prądotwórcze.
– Pomoc to jedna z tych zasad, którymi od lat kieruje się samorząd województwa mazowieckiego. Również i w tym przypadku nie mogło być inaczej. Myślę, że w kontekście tych strasznych wydarzeń, które dzieją się za naszą wschodnia granicą, pokazaliśmy naszym partnerom z Ukrainy, że mogą na nas polegać. Wszystkie nasze jednostki zostały zaangażowane. Specjalne infolinie, pomoc lekarska, pomoc psychologiczna, to tylko ułamek z tego, co udało się wdrożyć. Przeznaczyliśmy także środki na zapewnienie ciepłych posiłków, dla osób w trudnej sytuacji, które znalazły schronienie właśnie na Mazowszu oraz na wypoczynek dzieci z Ukrainy – podsumowuje członkini zarządu województwa mazowieckiego Elżbieta Lanc.
Nowa perspektywa UE
2 grudnia 2022 r. Komisja Europejska zatwierdziła nowy program dla województwa mazowieckiego na lata 2021-2027, tym samym otwierając drogę do ogłoszenia pierwszych naborów.
Nowy program regionalny, czyli Fundusze Europejskie dla Mazowsza 2021-2027 (FEM 2021-2027) jest realizowany w ramach tzw. polityki spójności i finansowany z dwóch funduszy, tj. z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Całkowita alokacja dla Mazowsza wynosi 2 096 611 002 EUR, w tym: 590 552 801 EUR z EFS+ i 1 506 058 201 EUR z EFRR.
Jak podkreślił wicemarszałek Wiesław Raboszuk decyzja Komisji Europejskiej była jedną z najbardziej wyczekiwanych. – Zatwierdzenie naszego programu operacyjnego to przede wszystkim realne wsparcie dla wielu projektów inwestycyjnych, badawczych, ale także tych prospołecznych i proekologicznych. To środki na wyrównanie różnic w rozwoju Mazowsza i efektywne wykorzystanie potencjału gospodarczego i społecznego. Pierwsze nabory trwają.