Rozwoju dziecka w łonie matki

Okres ciąży jest czasem magicznym. Intensywny rozwój i wzrost dziecka w okresie ciąży to czas bardzo zagadkowy dla niejednej mamy. Które organy ukształtują się jako pierwsze? Kiedy można poznać płeć? Jak wygląda? Kiedy dziecko zaczyna słyszeć? Czy zachowania matki wpływają na rozwój dziecka i w jakim stopniu? Powstaje silna potrzeba poznania odpowiedzi na te i inne pytania. Dziecko jest w końcu integralną częścią matki, rozwija się w jej ciele.

W dzisiejszych czasach uzyskanie odpowiedzi na te pytania nie stanowi większej trudności. Liczne badania naukowe dotyczące psychologii prenatalnej oraz m. in. rozwój diagnostyki prenatalnej i badania obrazowe tj. USG (2D, 3D, nawet 4D!) pozwalają określić w dużym przybliżeniu, przez jakie etapy rozwoju przechodzi "nowy człowiek" oraz jak kształtuje się jego anatomia i fizjologia.

W ciekawy sposób rozwój dziecka w okresie ciąży opisuje znana-polozna.pl w artykule Mamusiu, poznajmy się! Czyli rozwój dziecka w łonie matki

Wiemy, że już w 3 tygodniu ciąży powstaje kręgosłup, rdzeń kręgowy, system nerwowy dziecka. Zaczynają kształtować się nerki, wątroba, jelita. Maleństwo osiąga długość ok. 0,15 mm!

W 12 tygodniu ciąży dziecko ma wykształcone wszystkie części ciała. Jego maleńkie serce bije na tyle głośno, że można to usłyszeć podczas badania USG. Mózg jest kompletnie uformowany. Maleństwo już odczuwa ból. Struny głosowe są wykształcone. Zdarza się, że już cichutko płacze. Jego oczy pokryte są powiekami, ma maleńkie zaczątki ząbków. Wykształciły się już organy płciowe, ale ciężko jest jeszcze określić płeć przy użyciu ultrasonografu. Jest wielkości małego jabłka - ok. 61 mm., waży ok 8-14 g.

W 15 tygodniu ukształtowane są już organy wewnętrzne tj. wątroba, nerki i trzustka zaczynają pracować. Na tym etapie można zauważyć, jak dzidziuś ssie kciuk. Drobne włoski w postaci meszku płodowego zaczynają pokrywać ciało dziecka.  Zanikną one dopiero tuż przed lub po narodzinach. Naczynia krwionośne, znajdujące się pod cienką skórą, zaczynają transportować krew po całym organizmie. Dziecko ma ok. 10 cm. i waży ok. 50g.

W 17- 18 tygodniu coraz częściej zaczyna się poruszać, co może być odczuwane przez mamę (zwłaszcza podczas kolejnej ciąży, gdyż ruchy pierwszego dziecka najczęściej są wyczuwalne dopiero po 20 tygodniu, kiedy mama je dostrzeże i nauczy się je rozpoznawać). Maleństwo potrafi chwytać się rączkami, mocno kopnąć, czy też wywinąć koziołka. Intensywne ruchy mogą spowodować, że maluszek się nawet spoci, gdyż ma już ukształtowane gruczoły potowe. Mierzy ok. 13 cm., waży już ok. 150 g. Odtąd waga dziecka będzie ulegała podwojeniu w ciągu 2 kolejnych tygodni.

W 20 - 21 tygodniu (połowa ciąży!) brzdąc słyszy, reaguje na dźwięki otoczenia i potrafi już rozpoznać głos mamy. Udowodniono naukowo, że dzieci po urodzeniu rozpoznają bajki czytane im przez rodziców podczas ich pobytu w łonie mamy. W tzw. „badaniu połówkowym” USG można stwierdzić jego płeć. Pojawiają się paznokcie u rąk i nóg. Ma ukształtowany układ pokarmowy, połyka płyn owodniowy, z którego potem utworzy się pierwsza kupka – smółka. Osiąga ok. 18 cm., może ważyć już 300 – 390 g.

Ten mały człowiek jest już kimś naprawdę niepowtarzalnym dla świata! Dlaczego? Ukształtowały się u niego linie papilarne! Poza tym może stać się już prawdziwym łakomczuszkiem, ponieważ rozpoznaje smaki płynu owodniowego, więc może „odziedziczyć” po mamie „uzależnienie” od słodkiego.

W 21 tygodniu dziecko ma już swoja ulubioną pozycję do spania w brzuszku przyszłej rodzicielki, tworzą sobie cykle snu i aktywności.

W 25 tygodniu waga dziecka osiąga wartość 680 g dzięki mięśniom i tłuszczykowi, który nadal się gromadzi pod cienką skórą chronioną przez maź płodową i wcześniej wspominany meszek płodowy. Oczy są ciągle zamknięte, ale już rozwinięte. Tylko tęczówka czeka na dobranie odpowiedniego koloru, który będzie się kształtował przez najbliższe miesiące, a ustali się ostatecznie po urodzeniu. Potrafi za to marszczyć brwi i kręcić noskiem oraz przeciągać rączki i nóżki, przy czym zdarza mu się dość energicznie kopać. Posiada odruch chwytania – łapie rączką za stopę, czasami ściska dla zabawy pępowinę.

W 26 tygodniu otwierają się nozdrza dziecka, zaczyna ono ćwiczyć oddychanie mechaniczne przy użyciu płuc i mięśni, a w 27 tygodniu otwiera oczy i podziwia otaczający je świat, choć nie jest on jeszcze zbytnio ciekawy.

Do 30 tygodnia jego mózg jest na tyle dojrzały, że potrafi już wspomagać regulowanie temperaturę ciała, a jego powierzchnia staje się pofałdowana, dzięki czemu pomieści więcej komórek nerwowych.

W 32 tygodniu może ważyć około 1800g. a większość dzieci w tym tygodniu obraca się główką do dołu.

34 tydzień to początek rzadszych ruchów dziecka, ale nieco odmiennych, gdyż waży ono prawie 2500 g i ma około 40 cm długości, co sprawia, że ma mniej miejsca na harce. Najprawdopodobniej w tym momencie oczy dziecka mają kolor niebieski, niezależnie od tego, jaki jest mu pisany po porodzie. Jego układ oddechowy rozwija się intensywniej. Ma już skoordynowane odruchy ssania, połykania i oddychania.

W 38 - 39 tygodniu dziecko jest już donoszone, waży około 3200 g. Płuca są już prawie w pełni rozwinięte, przygotowane do wzięcia pierwszego samodzielnego oddechu.

W 40 tygodniu dzidziuś jest w pełni gotowy na powitanie się ze światem zewnętrznym, ale nie zawsze ma na to ochotę, może zwlekać z tym jeszcze kilka dni, bo przecież łonie mamy czuje się najbezpieczniej. Pozwólmy mu na to, o ile nie ma ku temu poważnych przeciwwskazań.

Rozwój prenatalny opisany wyżej jest indywidualną sprawą i może przebiegać odmiennie u każdego dziecka. Pamiętajmy, każdy człowiek jest inny, ten jeszcze nienarodzony także. Podane powyżej sytuacje nie muszą dokładnie odzwierciedlać rozwoju każdego dziecka, jedno „uczy się” szybciej, innemu trzeba dać czas.