Dotowanie działań związanych z promowaniem żywności ekologicznej (dofinansowanie przedsiębiorstw, restauracji, programy w szkołach) – to główny temat obrad sejmikowej Komisji Rolnictwa i Terenów Wiejskich.
Produkty rolne bezpieczne dla konsumentów
Omawiając problematykę promowania żywności ekologicznej, radni skoncentrowali się na rynku sadowniczym i produkcji owoców w kategorii „bez pozostałości pestycydów”. Jak podkreślił przewodniczący komisji Leszek Przybytniak, wprawdzie jest to trudna i kosztochłonna produkcja, ale za to produkcja przyszłościowa.
– Zmierzamy i konsekwentnie powinniśmy zmierzać do tego, aby produkty rolne były bezpieczne dla konsumentów, aby było w nich jak najmniej pozostałości chemicznych, nawozowych. I ten właśnie rodzaj produkcji powinniśmy promować jako Samorząd Województwa Mazowieckiego w dostępnym zakresie, wykorzystując istniejące instrumenty i programy wsparcia – podkreślił przewodniczący komisji Leszek Przybytniak.
Marka „Amela” w technologii „czysty owoc”
Jako przedstawiciel producentów takiej żywności wystąpił sadownik Sławomir Rzeźnicki – prezes Stowarzyszenia „Kraina Sadów i Ogrodów”, koordynator Klastra „Polska Natura” w gminie Błędów (pow. grójecki), na terenie największego sadu Polski i Europy. Organizacja, która powstała we współpracy z samorządowcami oraz naukowcami, zrzesza sadowników i ogrodników chcących produkować owoce czyste bez pozostałości chemii.
Głównym efektem działalności Klastra jest „Amela” – pierwsza marka, pod którą od 3 lat sprzedawane są jabłka i inne owoce klasy premium. Pod tą marką sprzedawane są też soki i przetwory, produkowane w programie znanym jako „zero pozostałości pestycydów”. Jabłka Amela odmiany Szampion odznaczają się wyjątkowymi cechami zdrowej polskiej żywności.
Tak naprawdę czystej ekologii w sadownictwie produktów klasy premium nie da się zastosować. Ale chociaż to nie jest czysta ekologia, to jednak efekt tego produktu jest taki sam, jak produktów ekologicznych. Owoce uprawiane są zgodnie z technologią „czysty owoc”, czyli są badane po zbiorze czy nie zawierają w sobie chemicznych pozostałości środków ochrony roślin. Te badania są powtarzane i udokumentowane. Dopiero potem owoce trafiają do dwóch – na chwilę obecną – sieci supermarketów, jednak na małą skalę.
Potrzebna pomoc marketingowa, promocyjna
Jak poinformował prezes Klastra Sławomir Rzeźnicki, „jest opracowana technologia i jest produkt”. Technologią tą interesują się już Czechy i Francja. Klaster jako organizacja informuje instytucje rządowe i państwowe, ale nikt nie pomaga. Jak twierdzi prezes Rzeźnicki, w Polsce bardzo wiele mówi się o zielonym ładzie, o ograniczeniu pestycydów, ale niewiele się robi. A przecież tę technologię da się przenieść także na warzywa, co potwierdzają współpracujący z Klastrem naukowcy.
– W tym roku, w sytuacji kiedy sadownictwo i rynek jabłek znalazły się w kryzysie nadprodukcji, najważniejsze dla producentów jabłek klasy premium jest uzyskanie pomocy przy reklamie, marketingu i promocji. Szczególnie cenna byłaby pomoc samorządu wojewódzkiego w staraniach o wprowadzenie do systemu certyfikacji w Polsce czwartego systemu pn. „zero pozostałości”, tak jak to już jest w kilku państwach Unii Europejskiej – podkreślił Sławomir Rzeźnicki.
Podsumowując tę część obrad, przewodniczący komisji Leszek Przybytniak zapewnił o możliwym wsparciu. Zwrócił się o przekazanie wystąpienia pisemnego z konkretnymi oczekiwaniami i propozycjami, co do wsparcia producentów przez samorząd Mazowsza. Zostaną one wnikliwie rozpatrzone.
Programy realizowane dla rolnictwa
Komisja zapoznała się z informacją Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich UMWM o programach realizowanych w ramach budżetu województwa mazowieckiego oraz funduszy europejskich, którą przedstawił dyrektor departamentu Radosław Rybicki.
Najważniejsze z nich to:
- Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020. Alokacja na województwo mazowieckie w kwocie 168,8 mln euro. Wybrane efekty realizacji to:
- 520 km – budowa i przebudowa dróg;
- 668 km – budowa i przebudowa sieci wodociągowych i kanalizacyjnych;
- 2 189 szt. – przydomowe oczyszczalnie ścieków;
- 36 szt. – budowa i przebudowa targowisk;
- 24 szt. – budowa lub przebudowa świetlic i domów kultury;
- 14 szt. – odnowa i poprawa stanu zabytkowych obiektów;
- 4 292 ha – powierzchnia gruntów objętych postępowaniem scaleniowym.
- Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich (KSOW). Regionalna obsługa polskiego odpowiednika Europejskiej Sieci na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich – 446 partnerów KSOW w regionie.
- dotacje na budowę i modernizację dróg dojazdowych do gruntów rolnych oraz budowę i renowację zbiorników wodnych służących małej retencji. W 2021 r. ze środków budżetu województwa przeznaczono ponad 30 mln zł, co pozwoli na realizację: 289 zadań z zakresu budowy dróg gminnych i powiatowych, stanowiących dojazd do gruntów rolnych o łącznej długości 221 km oraz 9 inwestycji związanych z budową i renowacją zbiorników pełniących funkcję małej retencji.
- Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe. Wysokość dofinansowania w latach 2001–2020 wyniosła ponad 1,3 mln zł, na rok 2021 została zaplanowana kwota 107 tys. zł.
- Mazowiecki Instrument Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE. W latach 2018–2021 ponad 40,5 mln zł przyznanej pomocy finansowej na realizację 4130 inwestycji, w tym w roku 2021 12,6 mln zł na realizację 1276 inwestycji.
- Współpraca z organizacjami pozarządowymi w 2021 r.
- Działania na rzecz promocji żywności:
- organizowanie konkursów w zakresie promocji żywności tradycyjnej i regionalnej oraz rolnictwa ekologicznego;
- ocena wniosków o wpis na „Listę produktów tradycyjnych”;
- promocja branży rolno-spożywczej poprzez udział w targach i wydarzeniach promocyjnych;
- Sieć Dziedzictwa Kulinarnego Mazowsze.
- Promocja branży rolno-spożywczej poprzez udział w targach i wydarzeniach promocyjnych.
Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Terenów Wiejskich Leszek Przybytniak przekazał w imieniu radnych słowa podziękowania dla wszystkich pracowników urzędu marszałkowskiego i jednostek podległych za skuteczną realizację zadań nakreślonych w programach samorządu Mazowsza, służących mazowieckim rolnikom i mieszkańcom.