Inteligentne specjalizacje Mazowsza

Radni województwa przyjęli właśnie aktualizację Regionalnej Strategii Innowacji. To dokument ukierunkowujący badania, rozwój firm i instytucji, a przez to rozwój Mazowsza. To przede wszystkim wskazówki dla ubiegających się o fundusze unijne. Obecna wersja RIS-u zawiera wymagane przez Komisję Europejską tzw. inteligentne specjalizacje regionu.

– Mazowsze jest liderem innowacyjności w skali kraju – mówi marszałek Adam Struzik. – Jest jednak jeszcze sporo do zrobienia. W nowym RPO są znaczące środki na ten cel. Ponadto pracujemy nad tzw. inteligentnymi specjalizacjami, które dla mazowieckiej gospodarki mają szczególne znaczenie. Jeśli dobrze wykorzystamy potencjał naszego regionu, śmiało dogonimy regiony takie jak np. Branderburgia czy Saksonia-Anhalt.

Wcześniejsza wersja strategii innowacji obejmowała okres 2007-2015. Ponieważ przy najnowszym wsparciu unijnym (na lata 2014-2020) mocno akcentowane jest wykorzystanie efektów badań w rozwoju firm i promowanie innowacyjności, strategia musiała ulec aktualizacji. Nowa diagnoza społeczno-gospodarcza regionu, wynikająca z prac zespołu, stała się punktem wyjścia do dalszych wytycznych.

Nowy RIS to dokument niezbędny dla wszystkich, którzy będą się ubiegać o środki unijne – zwłaszcza z RPO WM 2014-2020. Zawarte w nim informacje są wskazówkami, na co władze Mazowsza będą kładły nacisk, by region mógł rozwijać się i konkurować z innymi regionami w Europie (obecnie Mazowsze jest liderem innowacyjności w Polsce, czyli na wsparcie będą mogły liczyć inwestycje wpisujące się w działania określone w RIS.

W opracowywaniu brane były pod uwagę priorytety wynikające ze Strategii Europy 2020: rozwój inteligentny, rozwój zrównoważony i rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu. Nadal głównym celem jest wzrost innowacyjności Mazowsza, dzięki któremu nastąpi przyspieszenie, wzrost i zwiększenie konkurencyjności regionu w skali UE.

Inteligentny rozwój to przede wszystkim innowacje, tworzenie społeczeństwa cyfrowego, zwiększenie atrakcyjności edukacji (z ułatwieniem dostępu do szkolnictwa także w innych krajach), wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw.

Ważnym elementem RIS jest określenie inteligentnej specjalizacji regionu* – obszarów działań, które warto wspierać, w które warto inwestować, by znacząco przyspieszyć i polepszyć rozwój województwa. W przypadku zróżnicowanego Mazowsza są to obszary, procesy i technologie związane z bezpieczną żywnością, inteligentnymi systemami zarządzania, nowoczesnymi usługami dla biznesu i wysoką jakością życia.

Bezpieczna żywność – Mazowsze jest jednym z czołowych producentów produktów spożywczych – od warzyw i owoców, przez nabiał, po produkty mięsne. Ta część mazowieckiej gospodarki jest jej jednym z głównych potencjałów. Szczególne znaczenie będą mieć przedsięwzięcia umożliwiające rozwój produktów spożywczych wysokiej jakości, zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju, bezpiecznych zarówno dla końcowego odbiorcy, jak i dla środowiska w całym cyklu produkcji i dystrybucji.

Inteligentne systemy zarządzania – województwo, a szczególnie Warszawa z obszarem metropolitalnym to skupisko polskich i zagranicznych firm. Do prawidłowego ich działania niezbędne są rozwiązania infrastrukturalne i procesowe, które pozwoliłyby na wzrost automatyzacji. Oczekiwany jest także skuteczny monitoring procesów związanych z aktywnością gospodarczą, umożliwiający m.in. zwiększanie efektywności surowcowej i energetycznej oraz poprawę jakości życia, także w kontekście bezpieczeństwa ludzi.

Nowoczesne usługi dla biznesu – Mazowsze to znaczący rynek usług – finansowych, konsultingowych, logistycznych itp. Do ich rozwoju potrzebne są mechanizmy, które pozwoliłyby tworzyć usługi „szyte na miarę”, dostosowane do indywidualnych potrzeb, zapewniające kapitał, infrastrukturę i zasoby wiedzy niezbędne do rozwoju i wzrostu aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw.

Wysoka jakość życia – największy region w kraju potrzebuje dobrych rozwiązań w sferze edukacji, ochrony zdrowia, możliwości spędzania wolnego czasu. Wspierane będą zatem rozwiązania technologiczne i organizacyjne wykorzystywane do świadczenia usług społecznych w tych obszarach. Potrzebne są również działania ukierunkowane na stymulowanie innowacji społecznych, rozwój kapitału społecznego i przeciwdziałanie negatywnym skutkom polaryzacji rozwojowej regionu.

Projekt RIS był konsultowany wśród mieszkańców, przedsiębiorców, organów administracji publicznej i organizacji pozarządowych. Dokument jest ściśle powiązany ze strategią rozwoju Mazowsza oraz ze wskazaniami Komisji Europejskiej dotyczącymi Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020 (oba są zaś oparte na Strategii Europy 2020).
  
Jak wynika z zapisów w RIS, inteligentne specjalizacje nie mają narzuconej formy; mogą to być branże, produkty (lub grupy produktów, rozwiązania w zakresie innowacji organizacyjnych, marketingowych, usługowych i społecznych, technologie istotne dla głównych dziedzin regionu.