650-lecie Ostrołęki: Inscenizacja nadania praw miejskich w 1373 roku [WIDEO, ZDJĘCIA]

Za nami kolejny element obchodów 650-lecia nadania praw miejskich Ostrołęce. Inscenizacja historyczna nadania praw miejskich była przygotowana w najdrobniejszych szczegółach.

12 maja 1373 r. to data początku pisanej historii miasta. Tego dnia Ostrołęka otrzymała od księcia Mazowieckiego Siemowita III w Wyszogrodzie przywilej na wójtostwo w Ostrołęce. 650 lat później miasto świętuje ten piękny jubileusz.

Po mszy świętej w kościele farnym w Ostrołęce, jaka rozpoczęła obchody 650-lecia miasta, barwna parada przeszła do hali im. Arkadiusza Gołasia. Na końcu trasy, już przed halą przy Traugutta, odbyła się inscenizacja, która pokazała, jak nadawano prawa miejskie Ostrołęce.

Odczytano m.in. "Przywilej na Wójtostwo Ostrołęckie".

W imię Pańskie amen.

My Siemowit z Bożej łaski książę Mazowiecki, Płocki, Czerski i innych ziem pan i dziedzic podajemy do wiadomości wszystkim komu na tym zależy i obecnym i tym, którzy w przyszłości zaznajomią się z tym pismem, że zważywszy na wierną służbę Świętosława zwanego Roma, który nam wielorakie i wierne oddał usługi – wójtostwo nasze w mieście naszym, które pospolicie zwane Ostrołęką jemu i jego prawym spadkobiercom obojga płci, tak urodzonym jak i mającym się narodzić, z naszej bezinteresownej książęcej hojności darowujemy, przekazujemy i nadajemy na wieczne czasy, aby przez tego Świętosława i przez jego prawych spadkobierców było sprawowane, dzierżone i posiadane, nieodwołalnie dajemy na własność, przyznajemy i wcielamy z dziesiątym łanem z pól wolnym i trzecim denarem z każdej sądzonej sprawy zarówno karnej jak i cywilnej tak z wielkiej jak i małej.

Dajemy również temu Świętosławowi i jego prawym potomkom całkowity dochód i wpływ z opłat za przewóz tamże w Ostrołęce na dwóch rzekach pospolicie zwanych Narew i Omulew.

Ponadto dajemy wyżej wymienionemu Świętosławowi i jego prawym potomkom wyżej wymienionym prawo zbudowania młyna na którejś z rzek gdzie sobie wybierze lub uzna za stosowne wybrać czy to na Narwi, czy na Suszy, czy na Omulwi. Nadto dodajemy, że cokolwiek z korzyści i dochodów lub zysków będzie osiągnięte przez wymienionego Świętosława w wymienionym mieście naszym z tych praw o których była mowa nam przypadną 2 denary, jemu zaś i jego prawym spadkobiercom trzeci denar. Chcemy również niniejszym przywilejem żeby mieszkańcy – mieszczanie w Ostrołęce bogacili się, korzystali i cieszyli się na przyszłość i później prawem teutońskim, które zwane jest chełmińskim, ze wszystkimi warunkami, punktami i wszelkimi klauzulami prawa teutońskiego wyżej wymienionego.

Ponadto dajemy i łaskawie przekazujemy wyżej wymienionemu Świętosławowi prawo zakładania osad na prawie teutońskim wyżej wymienionym, ile i gdziekolwiek będzie mógł, tak w lasach jak i zaroślach i w gajach tylko w okręgu i naokoło okręgu ostrołęckiego. W tych osadach w przyszłości zakładanych dajemy temuż Świętosławowi i jego wyżej wymienionym prawym potomkom prawo pokojowego posiadania po wieczne czasy sołectwa z trzecim denarem od sprawy sądowi nieodłącznie. Mieszkańcom zaś, którzy będą osadzeni w tych osadach dajemy na przeciąg 20 lat od daty niniejszego przywileju pełną wszechstronną wolność. Świętosław zaś wyżej wymieniony i jego prawi spadkobiercy będą mogli wyżej wymienione wójtostwa i sołectwo sprzedać, zastawić, zamienić, ofiarować i to prawo na innego lub innych przenieść i do dowolnego użytku przekazać stosownie do tego jak im będzie się wydawało korzystniej i lepiej, ale za naszą lub naszych spadkobierców na to zgodą. Na dowód wszystkiego wyżej powiedzianego kazaliśmy niniejszy przywilej napisać i potwierdzić przywieszeniem naszej większej pieczęci.

Działo się w Wyszogrodzie w dniu błogosławionych Nareusza i Achilleusza w roku pańskim tysiąc trzysta siedemdziesiątym trzecim w obecności dzielnych mężów Krystyna wojewody mazowieckiego, Andrzeja kasztelana ze Szreńska, Pawła sędziego zwanego Poray Benikone podstolego wyszogrodzkiego, Ścibora podkomorzego płockiego, Jana podsędka wyszogrodzkiego i innych licznych wiarygodnych do powyższej sprawy świadków.

Spisano ręką Jakuba sekretarza naszego Ciechanowskiego i Zakroczymskiego.

Następnie zostały odtworzone przemowy wojewody mazowieckiego Krystyna oraz Świętosława Roma po nadaniu/otrzymaniu wójtostwa Ostrołęce 12 maja 1373. Krystyn przemówił...

Ja Krystyn wojewoda mazowiecki, swoją obecnością dzisiaj a w przyszłości i słowem swoim zaświadczać będę, że oto w dniu błogosławionych Nareusza i Achilleusza roku pańskiego 1373, z woli Księcia Siemowita III miasto powstało nad Narwią i Omulwią położone a zwie się ono Ostrołęka. Łaska naszego Księcia spłynęła na te ziemie i lud nań osiadły w uznaniu zasług i wiernej służby Świętosława zwanego Roma, który bezinteresownie wielorakie i wierne usługi naszemu Księciu Siemowitowi III oddał. Wójtostwo jemu oto nadane, jego prawym spadkobiercom płci obojga, tak urodzonym już jak i mającym się narodzić, z bezinteresownej książęcej hojności w przyszłe czasy im przypadnie. Jako światły a oddany sprawie ziemi mazowieckiej Świętosław Roma – od dziś wójt na Ostrołęce, uczynić winien i stanie się tak na pewno, by miasto owe na skrzyżowaniu szlaków kupieckich i na brzegach dwóch rzek, Narwi i Omulwi położone, rozwijało się na chwałę korony królestwa polskiego, ziemi mazowieckiej i panującego nań Księcia Siemowita III.

Świętosław Roma po otrzymaniu przywileju wójtostwa rzekł natomiast:

Ja Świętosław Roma, za uznanie skromnych zasług moich, Siemowitowi III z Bożej łaski księciu Mazowieckiemu, Płockiemu, Czerskiemu oraz innych ziem panu i dziedzicowi z serca dziękuję i proszę o łaskawe tego podziękowania przyjęcie. Po stokroć bardziej za ustanowienie wójtostwa w mieście naszym Ostrołęce dziękuję, a nadanie owych praw miejskich i przywilejów zeń płynących dla jej rozwoju się przyczyniać będą. Mieszkańcy Ostrołęki zaś bogacić się, korzystać i cieszyć się będą na przyszłość i po wszystkie czasy. Przyjmując wójtostwo owe uroczyście ślubuję, że uczynię wszystko by gród nasz Ostrołęką nazywany, rozwijał się ku chwale Ziemi Mazowieckiej. Ze wszystkich sił swoich pracować i dążyć będę do tego, by mieszkańcom obecnym i przyszłym osiadłym w Ostrołęce i osadach wszystkich, żyło się bezpiecznie i dostatnio. A gdyby zaś potrzeba taka zaszła, to by mieszkańcy tej ziemi dobywając miecza w obronie Korony Królestwa Polskiego mężnie i ochoczo stanęli.

 

 

Ja Świętosław Roma - wójt, jako że moje przez lata władanie ostrołęcką ziemią ustanie, a wszelakie historyje na drodze naszej dziać się będą, patrząc wprzódy przez wieki, Tobie Panie Prezydencie z woli Ostrołęczan wybrany rządzenie Ostrołęką oto oddaję.

Piękny jubileusz Ostrołęki świętowany będzie jeszcze przez dłuższy czas: w najbliższych tygodniach podczas dni miasta, a nawet jesienią - bo samorząd Mazowsza zapowiedział prezent dla mieszkańców w postaci koncertu Zespołu Pieśni Tańca "Mazowsze". W 2023 roku Ostrołęka także pisze swoją historię.