Górnicy czują się oszukani. Piszą listy do Ewy Kopacz i Donalda Tuska

Międzyzwiązkowy Komitet Protestacyjno-Strajkowy (MKPS) zwrócił się do pani premier Ewy Kopacz i przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska o czynne zaangażowanie w rozwiązanie sytuacji, która doprowadziła do podziemnego protestu górników zagrożonych utratą pracy na skutek decyzji podjętych przez rząd.

Poniżej pełna treść obydwu pism, w których MKPS przypomniał słowa pani premier o potrzebie ochrony polskiego górnictwa oraz obietnice złożone w ubiegłym roku przez byłego szefa rządu.

Katowice, 9 stycznia 2015 roku

Szanowna Pani
EWA KOPACZ
Premier Rządu
Rzeczypospolitej Polskiej

Decyzja rządu o rozpoczęciu likwidacji czterech kopalń i tysięcy miejsc pracy w górnictwie spotkała się na Śląsku z uzasadnionym ogromnym oporem społecznym. W zakładach przeznaczonych do likwidacji wybuchły spontaniczne akcje protestacyjne. W protestach pod ziemią i na powierzchni kopalń uczestniczy już blisko 1,5 tys. ludzi mężczyzn i kobiet. Determinacja jest ogromna. Górnicy przebywający od kilku dni pod ziemią, ryzykują swoje zdrowie i życie. Przed bramami kopalń protestują też rodziny górników i mieszkańcy miejscowości, które wraz z likwidacją kopalni stracą źródło utrzymania. Boją się o swoją przyszłość i o przyszłość swoich rodzin.

Chcemy też wyraźnie podkreślić, że protestujący czują się oszukani przez przedstawicieli koalicji rządowej, którzy praktycznie przez cały ubiegły rok zapewniali ich w publicznych wypowiedziach, że żaden z górników nie musi się obawiać o pracę, że nie będzie zamykania kopalń. Pragniemy przypomnieć, że sama Pani Premier w swoim expose przed trzema miesiącami powiedziała. "Musimy chronić polskie górnictwo". Co takiego się stało przez te trzy miesiące, że zamiast chronić polskiego górnictwo, rząd przystępuje do jego likwidacji?

Decydując się objąć stanowisko premiera, wzięła Pani na swoje barki ogromną odpowiedzialność i obowiązek opieki nad wszystkimi obywatelami. Nie tylko nad tymi, którzy są zadowoleni i nie dzieje im się żadna krzywda, ale również, a nawet przede wszystkim nad tymi, którzy znaleźli się w trudnym położeniu, którzy stoją przed widmem utraty pracy i utraty źródeł utrzymania swoich rodzin. Liczymy, że w tym trudnym dla górnictwa i Śląska momencie wykaże się Pani niezbędną u szefa rządu odpowiedzialnością oraz empatią, o której tyle słyszeliśmy, gdy obejmowała Pani tekę premiera.

Jednocześnie deklarujemy, że członkowie Międzyzwiązkowego Komitetu Protestacyjno-Strajkowego Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, którzy podjęli się trudnego zadania reprezentowania protestujących pracowników górnictwa, są gotowi o każdej porze dnia i nocy spotkać się na Śląsku z upełnomocnioną delegacją rządową, aby rozpocząć rozmowy mające na celu wypracowanie porozumienia, które pozwoli zapobiec eskalacji protestów w kopalniach i wybuchowi buntu społecznego w naszym regionie.

Sz. P.
DONALD TUSK
PRZEWODNICZĄCY
RADY EUROPEJSKIEJ

Szanowny Panie Przewodniczący!
Kryzys gospodarczy w Europie, zgoda na wdrożenie nowego pakietu klimatycznego, nadmierny import węgla ze Wschodu, nieodpowiedzialne plany likwidacji kopalń oraz nieskuteczne działania podejmowane przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, często bez konsultacji z Komisją Europejską, doprowadziły do katastrofalnej sytuacji w całym sektorze węgla, która w krótkim czasie doprowadzi do znacznych zaburzeń nie tylko w krajowej, ale również we wspólnotowej gospodarce i stanie się - jak można to zaobserwować - zarzewiem niepokojów społecznych. Pragniemy podkreślić, że według uznanych i niekwestionowanych opracowań naukowych trwała likwidacja jednego miejsca pracy w sektorze górniczym przekłada się na likwidację 3-4 miejsc pracy w sektorach zależnych. To oznacza, że przygotowany przez Rząd RP program zakładający m.in. trwałą likwidacji 10 tys. miejsc w sektorze górniczym, doprowadzi do utraty minimum 30 tys. miejsc pracy w gospodarce Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego.
W naszej ocenie do ratowania polskiego sektora węglowego i miejsc pracy w polskiej gospodarce należy wykorzystać instrumenty przewidziane w prawie wspólnotowym i w praktykach stosowanych już krajach członkowskich. Chodzi tu m.in. o dotychczasowe działania Komisji Europejskiej i Rady w zakresie wsparcia po 2008 r. na rzecz sektorów motoryzacji i bankowego - wielomiliardowe transfery zmierzające do ratowania tych sektorów, miejsc pracy i ograniczenia negatywnego wpływu na gospodarkę potencjalnych upadłości przedsiębiorstw uzależnionych od tych branż. Chcemy też zwrócić Pańską uwagę na zapisy Rozporządzenia Rady (WE) NR 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy państwa dla przemysłu węglowego oraz działania podejmowane przez Komisję Europejską na rzez sektora węglowego Republiki Federalnej Niemiec. Tylko w latach 2002-2010 całkowita kwota pomocy w sektorze węgla w krajach UE wyniosła 43,1 mld EUR. Największe środki do górnictwa kierowały Niemcy 23,6 mld EUR. Niezwykle istotny jest również fakt, iż w Zielonej Księdze w sprawie europejskiej strategii bezpieczeństwa podaży energii uznano za konieczne podjęcie środków, które umożliwią zagwarantowanie dostępu do zasobów węgla i stąd potencjalną dostępność wspólnotowego węgla.

Wnioskujemy zatem, aby wobec konieczności wsparcia polskiego sektora wydobycia węgla Pan jako przewodniczący Rady Europejskiej zwrócił się z wnioskiem do Rady i Komisji Europejskiej o zastosowanie, zapisów art. 107 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zwracamy uwagę na fakt, iż obecna sytuacja pozwala na zastosowanie litery b tego artykułu: "Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana: ...pomoc (...) mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego;". Ponadto uważamy, że w obecnej sytuacją należy rozważyć również podjęcie kroków w kierunku uruchomienia procedury wynikającej z litery e: "Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana: (...)inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc na wniosek Komisji."

Przypominamy również o podjętym przez Pana zobowiązaniu, jeszcze w trakcie pełnienia funkcji Prezesa Rady Ministrów, w którym gwarantował Pan skuteczne wsparcie na rzecz sektora węglowego, wręcz promując rehabilitację polskiego węgla. Podczas otwarcia Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach zadeklarował Pan, że górnictwo i energetyka wymaga wsparcia państwa, również jeśli chodzi o kwestie finansowe.

Uważamy, jak to również Pan dotychczas potwierdzał, że nasze postulaty nie są koncesją na rzecz jakieś grupy zawodowej, czy też regionu, lecz uczciwym planem dla bezpieczeństwa Polski i elementem uczciwego planu dla bezpieczeństwa energetycznego Europy. Musimy zadbać o Śląsk, żeby cała Polska, a przede wszystkim Europa dobrze funkcjonowała!