Badania w KM - punktem wyjścia do konstruowania nowego rozkładu jazdy

Aby dostosować rozkład jazdy Kolei Mazowieckich do potrzeb pasażerów, urząd marszałkowski zlecił Zielonemu Mazowszu przeprowadzenie badań w pociągach KM. Przez trzy miesiące stowarzyszenie badało potoki podróżnych na poszczególnych trasach, analizowało aktualny rozkład jazdy i przeprowadzało ankiety wśród pasażerów. Założenia zmian są już gotowe. Teraz przed Zielonym Mazowszem i KM etap najtrudniejszy – wdrożenie rozkładu w życie.

– Chcemy zoptymalizować rozkład jazdy Kolei Mazowieckich i dostosować go do potrzeb pasażerów. Jednak trzeba pamiętać, że każdy nowy rozkład to wynik kompromisu pomiędzy oczekiwaniami pasażerów, możliwościami organizatora przewozów, spółki kolejowej oraz dysponenta torów kolejowych – podkreślił Piotr Szprendałowicz, Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego. – Zależy nam także na zwiększeniu liczby pociągów przyspieszonych, ponieważ jak pokazały badania, te obecnie kursujące cieszą się dużym powodzeniem wśród naszych pasażerów.

BADANIA

W pierwszej kolejności wykonane zostały badania potoków podróżnych we wszystkich pociągach uruchamianych przez KM. W praktyce polegało to na dokładnym przeliczeniu pasażerów wsiadających i wysiadających na wszystkich przystankach, na których zatrzymują się pociągi Kolei. Badania były przeprowadzone bardzo szczegółowo. Pociągi kursujące codziennie zostały przeanalizowane minimum czterokrotnie, dwa razy w dni nauki szkolnej, jeden raz w sobotę i jeden raz w niedzielę. Zbadana została także liczba podróżnych na poszczególnych odcinkach trasy oraz procentowe zapełnienie miejsc siedzących w pociągu.

W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że z usług KM korzysta znacznie więcej pasażerów niż wynika to ze statystyk przewoźnika. Jest to bowiem aż 55 mln osób. Co bardzo ważne – przewozy pasażerskie na Mazowszu mają tendencję wzrostową, a już teraz liczba podróży koleją sięga poziomu prokolejowych krajów UE. Jak się okazuje, w godzinach szczytu (6:00-9:00 i 14:30-20:00) z usług KM korzysta nawet dziesięciokrotnie więcej osób niż w tzw. międzyszczycie i wieczorem. Największym powodzeniem pasażerów cieszą się pociągi przyspieszone kursujące od 2008 r.

W wyniku badań dowiedzieliśmy się także, kim jest pasażer KM. Przeanalizowana została bowiem struktura biletów. Co ciekawe, największa liczba pasażerów KM to osoby dojeżdżające koleją do pracy. Młodzież i studenci stanowią zdecydowaną mniejszość.

Dodatkowo w pociągu KM przeprowadzone zostały ankiety. Objęły one 30 losowo wytypowanych osób w danym pociągu. Pasażerowie pozytywnie oceniają i zdecydowanie zauważają poprawę stanu technicznego taboru. Jednocześnie pojawiły się w nich zastrzeżenia co do zbyt niskiej punktualności w pociągach.

NOWY ROZKŁAD JAZDY

Ostatnim etapem prac jest opracowanie i co ważne – wdrożenie przez Zielone Mazowsze we współpracy ze spółką Koleje Mazowieckie nowego rozkładu jazdy pociągów edycji 2010/2011. Priorytetem przy jego konstruowaniu będą oczywiście oczekiwania i preferencje pasażerów, wynikające z przeprowadzonych badań oraz informacje dotyczące obciążenia poszczególnych linii. W tym momencie trwają właśnie te prace. Zielone Mazowsze i KM starają się tak skonstruować rozkład, aby móc spełnić maksimum założeń wynikających z analiz, czyli zwiększyć częstotliwość pociągów w godzinach szczytu, wprowadzić więcej pociągów przyspieszonych. Tam, gdzie obciążenie jest najmniejsze, wprowadzić szynobusy lub zmniejszyć częstotliwość pociągów.

Ze względu na dużą popularność pociągów przyspieszonych ważne jest również wprowadzenie nowych składów – do dawnych miast wojewódzkich: Radomia, Ciechanowa, Siedlec, ale i Żyrardowa oraz Sochaczewa. Pojawiła się też zainteresowanie nowymi bezpośrednimi pociągami z Warszawy do Wyszkowa i Sierpca.

Z badań wynikła również potrzeba ograniczenia wielkości składów w dni wolne i w dni robocze poza szczytami przewozowymi. Składy te lepiej wykorzystać na linie i pory dnia, w których liczba pasażerów jest wyjątkowo duża.

Trzeba jednak pamiętać, że przy konstruowaniu rozkładu jazdy musi być branych pod uwagę szereg czynników. Kwestią bardzo ważną jest dostęp do torów. Niestety decyzja ta leży po stronie PLK, a pierwszeństwo w wyborze godzin kursowania pociągów mają składy ekspresowe – InterCity, pociągi pospieszne InterREGIO, a dopiero w dalszej kolejności – Koleje Mazowieckie (mimo iż jeździ nimi więcej pasażerów niż np. pociągami InterREGIO).

Kolejnym istotnym czynnikiem są możliwości taborowe spółki oraz stan infrastruktury kolejowej, która jest własnością Polskich Linii Kolejowych. Koleje Mazowieckie nie mają również wpływu na remonty prowadzone w danym momencie na torowisku, które niejednokrotnie są powodem utrudnień dla pasażerów. Wyważenie i rzetelna analiza wszystkich tych kwestii pozwoli na opracowanie optymalnego rozkładu jazdy.

Podstawowe założenia:

q  Pociągokilometry w rozkładzie jazdy 2009/10: 14 550 mln pockm

q  Pociągokilometry w rozkładzie jazdy 2010/11: 15 150 mln pockm

q  Dotacja Województwa Mazowieckiego w roku 2010:  183,825 mln zł

q  Dotacja Województwa Mazowieckiego w roku 2011 : 185 mln zł

q  Planowana ilość przewiezionych pasażerów w roku 2010: 55 mln os.

q  Planowana ilość przewiezionych pasażerów w roku 2011: 56 mln os.

q  Średniodobowa liczba par pociągów  na odcinkach w rozkładzie jazdy 2009/10 :670

q  Średniodobowa liczba par pociągów  na odcinkach w rozkładzie jazdy:735

q  Ilość pociągów przyspieszonych w rozkładzie jazdy 2009/10 : 14

q  Ilość pociągów przyspieszonych w rozkładzie jazdy 2010/11 : 35